سراج الدین سکاکی از علمای اسلام بوده و در عصر خوارزمشاهیان می زیسته و از مردم خوارزم بوده است.￸
سکاکی نخست مردی آهنگر بود.￸
￸
روزی صندوقچه ای بسیار کوچک و ظریف از آهن ساخت که در ساختن آن رنج بسیار کشید.￸
آن را به رسم تحفه برای سلطان وقت برد.￸
￸
سلطان و اطرافیان به دقت به صندوقچه تماشا کردند و او را تحسین نمودند.￸

در آن وقت که منتظر نتیجه بود مرد دانشمندی وارد شد و همه او را تعظیم کردند و دو زانو پیش روی وی نشستند.￸
￸
سکاکی تحت تأثیر قرار گرفت و گفت: او کیست؟￸
￸
گفتند: او یکی از دانشمندان است.￸

از کار خود متأسف شد و پی تحصیل علم شتافت.￸
سی سال از عمرش گذشته بود، که به مدرسه رفت و به مدرس گفت: می خواهم تحصیل علم کنم.￸
￸
مدرس گفت: با این سن و سال فکر نمی کنم به جایی برسی
بیهوده عمرت را تلف مکن.￸

ولی او با اصرار مشغول تحصیل شد. اما به قدری حافظه و استعدادش ضعیف بود که استاد به او گفت: این مساله فقهی را حفظ کن:
پوست سگ با دباغی پاک می شود￸
وی بارها آن را خواند و فردا در نزد استاد چنین گفت: ￸
سگ گفت: پوست استاد با دباغی پاک می شود.

استاد و شاگردان همه خندیدند و او را به باد مسخره گرفتند.￸

اما تا ده سال تحصیل علم نتیجه ای برایش نداشت و دلتنگ شد و رو به کوه و صحرا نهاد به جایی رسید که قطره های آب از بلندی بروی تخته سنگی می چکید و بر اثر ریزش مداوم خود، سوراخی در دل سنگ پدید آورده بود.

مدتی با دقت نگاه کرد￸
سپس با خود گفت: دل تو از این سنگ، سخت تر نیست، اگر استقامت داشته باشی سرانجام موفق خواهی شد. این بگفت و به مدرسه بازگشت و از چهل سالگی با جدیت و حوصله و صبر مشغول تحصیل شد تا به جایی رسید که دانشمندان عصر وی در علوم عربی و فنون ادبی با دیده اعجاب به او می نگریستند.
او بعدها کتابی به نام مفتاح العلوم مشتمل بر دوازده علم از علوم عربی نوشت که از شاهکارهای بزرگ علمی و ادبی به شمار می رود.
￸

منبع : کتاب یکصد موضوع 500 داستان، اثر سيد على اكبر صداقت￸