اول از همه بگم که فیلمای دادگاهی جزء فیلمای محبوب ام ان. سکانسای دادگاهی رو شاید چندین بار ببینم و بسیار هم دوستشون دارم. فیلمایی مثل قاضی (2014)، رومن جی اسرائیل (2017)، فیلادلفیا، سریال بهتره با ساول تماس بگیری (اپیزود دادگاه بین ساول و برادرش تا اینجا بهترین اپیزود سریال بود به نظرم)، چندین اپیزود از سریال شنود، اپیزود پایانی چرنوبیل، و حتی این اواخر، سینمایی فوق العاده “محکمه‌ی 7 شیکاگویی”. همه اینا رو بسیار دوست داشتم و اپیزود دوم این سریال هم از همین قماشه و از قضا بسیار با کیفیت و مهیج، و لذا برای من بسیار دوست داشتنی.

ولی اینجا نتفلیکس وجود داره و نتفلیکس و بلد نیست محصولی بده بیرون که توش حرف و شعار از نابرابری سیاسی-اجتماعی اقلیت ها (نژادی و جنسی) نباشه و نخواد یه هیزمی وسط این آتیش بندازه! تفاوت اینه که این بحث ها توی این سریال نه یه اشاره یا پس زمینه، که کل موضوعش ان. و این به نفسه اصلا چیز بدی نیست. ولی بحثی که پیش میاد اینه که اولا از بس این چند ساله، این بحثا رو به زبون و روش های رنگ و وارنگ تو گوش و چشممون فرو کردن، به شدت تکراری شده؛ و دوما کجای دنیا میشه یه کشور چند ده میلیون نفری (به بالا) رو پیدا کرد که همه مردم، همه اقلیت ها و همه گروه ها از سیستم قضاییش راضی باشن؟ معمولا خود این سوال اونقدر بدیهیه که هیچکس بهش جواب نمیده، ما هم کاری به چراییش نداریم.

ولی پاسخ نتفلیکس به بحث اولی که بالا گفتم، انتخاب یه پرونده واقعی برای داستان سریاله؛ یعنی پرونده “دونده پارک مرکزی” که گویا سال 1989 توی کل کشور آمریکا سر و صدای زیادی به پا کرد. قضیه از این قراره که یک شب توی پارک مرکزی تعدادی نوجوون 14 تا 16 ساله رنگین پوست در حال الواتی بودن، که پلیس سر میرسه و تعادیشون رو دستگیر میکنه. فردای اون روز پلیس توی قسمت دیگه ای از پارک، زنی رو پیدا میکنه که بهش تجاوز شده، به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفته، و به حال مرگ رها شده. به دلایلی، این نوجوونای دستگیر شده مضنون شناخته میشن، جلسات بازجویی برگزار میشه، 5 نفر از این افراد متهم میشن، چندین جلسه دادگاه برگزار میشه، و با وجود اینکه هیچگونه شواهد و مدارک فیزیکی و یا علمی ای حاکی از گناهکار بودن این افراد وجود نداشت، تنها به زعم نوار ویدیویی اعترافات (حال هرچقدر که اعترافات ضد و نقیض بوده یا توی اصالتشون تردید وجود داشته)، هر 5 نفر گناهکار شناخته شدن و از 8 تا 13 سال زندان براشون حکم داده شد. 13 سال بعد، در سال 2002 شخصی به انجام این جنایت اعتراف میکنه گناه از گردن اون 5 نفر شسته میشه.

اگه سریال رو ببینین، به احتمال زیاد با من هم عقیده خواهید بود که سریال رو میشه عملا بعد از دو اپیزود اولش تموم شده دونست. حکم نهایی دادگاه در انتهای اپیزود دوم داده میشه و دو اپیزود بعد رو مطمئن نیستین که قرار چی نشون بده. ولی این سریال قبل از این و از ابتدای اپیزود دوم برای من تموم شد. جایی که تو دقیقه اولش، سعی کرد یه توپی رو هم توی زمین دونالد ترامپ بندازه و نژاد پرستی این بشر (که زمان پخش سریال رئیس جمهور مملکتشون بوده) رو، حالا با منطق و ارجاع صحیح یا غلط، بکنه تو چشم مخاطب. درسته که قبلش هم سر سکانسای اعتراف گرفتن (با وجود اینکه مدرکش برای ارجاع به واقعیت، احتمالا فقط صحبتای متهمین بوده، چون فک نکنم مدرک دیگه ای بتونه وجود داشته باشه) گاهی شعاری بودن و زیاده رویش توی ذوق میزد، ولی نمیتونستم منکر هیجان و آب و تابش توی این بخش باشم؛ به اضافه اینکه بازی بازیگر ها که اکثرا ناشناس و کم سن و سال بودن، تو این سکانسا واقعا خیره کننده بود و تدوین فوق العاده ای هم داشت. و همچنین درسته که ردپای ترامپ تو این قضیه واقعا وجود داره و خرج 85 هزار دلاریش هم برای چیزی که اعتقاد به درستیش داشت هم کاملا مستنده، ولی نمیتونم باور کنم تاثیرش توی نتیجه دادرسی اینقدر زیاد بوده باشه که لازم باشه سازنده ها این موضوع رو اینطور توی سریال بولد کنن.

وقتی این قضیه رو میذارم کنار بعضی دیالوگایی خربزه ای بری جنکینز وارش (سازنده ی دوتا از شعاری ترین و هشلهفت ترین فیلمای مثلا ضد تبعیض نژادی ینی Moonlight و if Beale Street could Talk، نخسوزن دومی!) و شخصیت پردازی افتضاح کاراکتر فلسیتی هافمن به عنوان کاراگاه مسئول پرونده، کاراکتر کاملا تک بعدی ای که انگار از نقش منفی های سریالای محمدحسین لطیفی و حمید نعمت الله قرض گرفته شده، میبینم این سریال هرچقدر هم سعی بکنه استناد به واقعیت داشته باشه، و هرچقد هم درش موفقیت داشته، بازم یکطرفه بودنش پررنگه و آزار دهنده اس. اصن بیاین فقط توجه کنیم به نگرش سریال نسبت به نقش رسانه ها. اینو میدونیم که هرچقدر هم توی یه کشور رسانه آزاد باشه، بازم اون پشت پرده یه کله هایی تو آخورای مشترک هست. ولی این چیزا مربوط میشه به مسائلی خیلی کلان تر از یه پرونده جنایی شهری. ولی سریال طوری نشون میده که انگار هرچی خبرنگار و مستندساز و روزنامه هست، بسیج شدن که متهما رو به جرم رنگ پوستشون بروز سیاه بنشونن. درصورتی که کوچکترین مطالعه و بررسی ای، حتی از طرف یه فرد خارجی کم اطلاع مثل من میتونه نشون بده که رسانه های خصوصی توی آمریکا چقد دنبال کوچکترین موقعیتی ان که نسبت به سیستم قضایی و حکومتی کشورشون موضع بگیرن و زبون به انتقاد باز کنن. چرا، چون از دل مردم ان و دلشون میخواد زبون مردم باشن و وضع رو برای مردم بهتر کنن.

• ادامه در کامنت بعد

البته شاید با خودتون بگید دو اپیزود بعدی توی این موارد بیشتر جانب حق رو بگیره. ولی چه فایده که همین نصف سریال، همین نصف داستان که بخش اصلی رو به انتها میرسونه، به اندازه کافی محتوا داره که بشه ازش ایراد گرفت و درموردش قضاوت کرد. قضاوت من یکی در مورد مسائل فنی و هنری نیست. از این لحاظ شاید بجز چنتایی دیالوگ و یه شخصیت افتضاح، ایراد دیگه ای نشه پیدا کرد. ولی بحث محتوایی این سریال، شاید به خرابی امثال “خیابان بیل” و “مهتاب” و “نفرتی که خرج میکنی” و …، نباشه، ولی نمیشه شعار دادناش رو ندید. نمیدونم چند درصد از این سریال مستنده و بر اساس مدارک و اعترافات و گفتگو های واقعی، ولی حتی اگه یک درصدش هم خلاقیت نویسنده ها بوده، همین یک درصد رو هم کاملا یکطرفه نوشتن.

شاید من کلا آدم بدبین و جبهه گیری باشم (احتمالا هم هستم)، ولی “وقتی که ما رو می بینند” ازون آثاریه که هرکار بکنیم، همه مون یه پیش زمینه ذهنی و تفکر پیشفرضی رو درموردش خواهیم داشت. فقط بستگی داره که این پیش زمینه رو در چه جهتی قرار بدیم. اگه جهتتون منفی باشه (مثل من)، نه فقط ان سریال که هر چیز دیگه ای با این موضوعات میتونه آزار دهنده بشه. اگر هم نه، که خوب ایشالا لذت خواهید برد.

به شخصه مطمئن نیستم چه انتظاری از ادامه این سریال بعد از قسمت دوم داشتم. ولی میدونم که ناامیدم نکرد. گرچه هنوز هم مشکلاتی که بالا تر در مورد دو قسمت اولش نوشتم رو داره، ولی توی این دو قسمت به موضوع غیر منتظره تری پرداخت. اینکه این حکم ظالمانه و زندان چند ساله چه تاثیری توی درونیات این 5 نفر و آینده شون داشته. نمیگم عملکردش توی این مقوله عالی بوده، ولی همینکه تونست این قضیه رو هم یاداوری کنه برام و من رو هم به فکر بندازه، یعنی رسالتش رو انجام داده. ولی سریال تو اپیزود آخرشه که پتانسیل واقعیش رو آزاد میکنه.

تو این اپیزوده که سریال با شخصی کردن داستانش روی فقط یکی از کاراکتر ها که از قضا مظلوم ترینشون هم هست (!) نشون میده که اگه تمرکزش رو میگذاشت روی خود شخصیتای درگیر پرونده، میگذاشت روی انتقاد از سیستم قضایی، میگذاشت روی نقاط احساسی بیننده، و کمتر به بحثای نژادی میپرداخت، میتونست چه سریال فوق العاده ای باشه. چرا که هم موضوع فوق العاده ای رو برای سریال سازی انتخاب کرده (13 سال حکم ناحق و خراب کردن تموم نوجوونی 5 نفر آدم بیگناه) و هم تیم واقعا حرفه ای ای پشتش وایساده. ولی حیف که چوب رو از جایی خورد که خودش فکر میکرد نقطه قوتش باید باشه. یعنی بحثای بیدلیل نژادی و سیاسی که نه فقط وارد سریال کرد، که به عنوان چارچوبی قرار داد که مسیر بقیه المان های سریال رو احاطه و تعریف میکردن (تو دوتا اپیزود اول).

خلاصه حرفی که درمورد این سریال میتونم بزنم اینه که برای آشنایی با داستان پرونده “دونده پارک مرکزی”، دو قسمت اول و یک سوم پایانی قسمت چهارم “وقتی که ما را می بینند” رو ببینید. برای حس کردن احساسات یه نوجوون مظلوم، قسمت چهارمش رو به تنهایی ببینید. برای متوجه شدن بلایی که سیستم قضایی ناکارامد میتونه توی سرنوشت یه آدم بزاره، قسمت سوم رو ببینید. برای دیدن یه مستند دادگاهی عالی، قسمت دوم رو ببینید. ولی پیشنهاد من، دیدن هر 4 قسمتشه. صددرصد لایق نمره 8.9 IMDb نیست، ولی صددرصد ارزش تماشا رو داره.

↩ The.BitchKing
ندیدم سریال رو اما تحلیل جالبی نوشتی
نظراتتو در مورد فیلمها قبول دارم
جز یه فیلم بقیشو دوس داشتم که بهم معرفی کردی (اگه گفتی کدومو دوس نداشتم یه باقلوا جایزه میگیری 🤣)
اما عاشق نظرات تک کلمه ایت هستم در خصوص بعضی فیلما: کسشعره 🤣🤣🤣😂😂🤦‍♀️

↩ tahadayan3
درسته که از هر 100 نفر شاید یکی وا کنه تاپیکو و از هر 100 تایی که وا میکنن یکیشون میخونه، ولی از قدیم گفتن کون گشاد مایه نشاط.
البته ربطی نداشت! 😁

↩ sepideh58
ژووون باقلوااا!! 😍 😍 😍
اون یه دونه فیلمه هم یا بابادوک بود یا بوجک 😂 😂 😂

اون نظر تک کلمه ای برا بعضی فیلما نیست. برای همه فیلماست مگر اینکه خلافش ثابت شه 😏 😁

↩ arashkarimi44
ببینین. احتمال میدم باب میلتون باشد 🙏 🌹 ❤️

↩ arashkarimi44
هندونه زیر بغلم نذارین که زور ندارم اونقدرا
حالا خربزه باشه یه چیزی. انگیزه میده. ولی هندونه نه 😁

نت فلیکس مث کیهان ماست البته ورژن دموکرات ـــش، سرمایه گذار اصلیشم اوباماس 😎

↩ The.BitchKing
بابادوک😂😂😂👏👏👏👏👏👏👏👏👏👏
یه قوطی باقلوا طلبت😂😘

↩ Deutscher Mann
👌 👏 😂

↩ The.BitchKing
سعید جان، نقد جالب بود و جالبتر از اون اشاره به ژانری از سینما که یکی از علاقه‌مندیهای من هم هست… ژانر دادگاهی…
در سینمای کلاسیک آثار شاخص‌تری از این ژانر رو میشه دید، مثل فیلم شاخص و به یاد ماندنی، “دوازده مرد خشمگین” …
فیلم‌هایی مثل “وکیل مدافع شیطان” یا " هیات منصفه فراری Runaway Jury" هم از سرآمدهای این ژانر از سینما هستن…

اما در همین فیلمها هم اگه دقت کنی فیلمساز از همون ابتدا، جهت و سمت و سوی خاصی رو در داستان فیلم در نظر داره و طبیعتا با ساخت فیلم، به دنبال القای یه معنا یا هدف خاصی هست…
از این رو نمی‌شه در نقد فیلم، از اشاره مستقیم یا غیر مستقیم سازندکان به یک شعار یا معنای خاص، انتقاد کرد، خصوصا اگه بحث تبعیض نژادی باشه که دیگه تو بگو هلوووو 😃😃😃

سریال When They See Us رو دیدم، از این جهت که در همون قسمت اول و دوم همه حرفها تقریبا زده شده بود باهات هم عقیده‌ام…
اما نقد شفافیت در طرح موضوع رو، اجازه بده که قانع نشده باشم…😁👋

↩ The.BitchKing
محاکمه هفت شیگاگو که حرف نداشت 👌👌👌

↩ Lor-Boy
عاغا شعاری بود دیگه. نمیشه منکر شد 😁 بحثم نکنین با من که تو کتم نمیره.

↩ The.BitchKing
اصن جای بحث نداره … 😄😄😄😄😄

↩ Shab.n1
بلی بلی بلی. نویسنده که آرون سورکین باشه مگه میشه بد بشه؟

↩ The.BitchKing
دقیقا👌👌👌

↩ Lor-Boy
فکر کنم تو فیلمهای دادگاهی هیچ چیزی جذابتر از دوازده مرد خشمگین لومت نباشه کلا فیلمهای کلاسیک بیشتر حرف دارند تا فیلمهای امروزی 😊😊😊

↩ Shab.n1
دقیقا با نظرتون موافقم…

فیلمهای کلاسیک در نوع هودشون بدیع و تکرار نشدنی هستن…

موافقم … موافقم موافق…‌ 🍃🌹

↩ The.BitchKing
چون سریالی که گفتی رو ندیدم طبیعتا در مورد نوشته ات هم نظری ندارم
ولی در اول صحبتات گفتی که به فیلم های دادگاهی علاقه داری
به نظرم بی نظیرترین فیلمی که در این مورد ساخته شده بی شک " دوازده مرد خشمگین" ه
اگه دیدی که خوشا بحالت
اگه هم ندیدی که اکیدا توصیه می کنم ببینی
ضمنا این فیلم جزو بهترین فیلمهای تاریخ سینما انتخاب شده

↩ Shab.n1
دوازده مرد خشمگین که خداست اصن

↩ آقای بیهوده
دیدم دوازده مرد خشمگین رو و کاملا هم درمورد بینظر بودنش باهاتون موافقم.
ولی دلیل اینکه اینجا نیاوردمش، این بود که سبک دادگاهی اون فیلم با چیزی که مد نظر من بود متفاوته. سبک سوال و جواب از شهود و متهم و استفاده از قوانین حقوقی و ارجاع به واقعیات و بحثای وکیل و دادستان و دخالتای قاضی و … و از همه مهمتر، پرداخت به احساسات متهم و شاکی.
چیزایی که توی دوازده مرد خشمگین نبودن. دوازده مرد خشمگین فیلم دادگاهی متفاوتیه.

↩ The.BitchKing
دقیقا بازی هنری فوندا هنوز هم جذابه😊😊😊