پروژه Loon یا اینترنت بالونی گوگل

گوگل مصمم است که تغییراتی در زمینه ارائه اینترنت اعمال کند. راه اندازی زیرساخت‌های مقرون به صرفه در مناطق دورافتاده، حتی از قابلیت‌های موسسات بزرگ چند ملیتی فراتر می‌رود، به همین دلیل این کمپانی به راه حلی به نام پروژه لون یا «Project Loon» روی آورده است. برای بخشی از این پروژه، گوگل به تازگی یک سری از بالن‌های مجهز به اینترنت را به لایه استراتوسفر برای ارائه اتصال پهنای باند به مناطق روستایی می‌فرستد.

گوگل ایکس، آزمایشگاه سری گوگل که پروژه‌های موفق عینک گوگل و خودروی بدون راننده را در کارنامه خود دارد، جدیدترین پروژه خود را به نام «اینترنت بالونی» تقریبا در دو سال پیش معرفی کرد. این پروژه محبوب قرار است به بسیاری از مناطق کره زمین که تحت پوشش شبکه اینترنت نیستند، اینترنت ارائه کند.

اگرچه اینترنت فراگیر به نظر می‌رسد اما کمتر از نیمی از جمعیت کل دنیا به آن دسترسی دارند و چهار میلیارد نفر از این قابلیت محروم هستند. اخیرا مهندسان گوگل در پروژه لون قصد دارند تا این پروژه را به مرحله‌ی جدیدی برای ارائه اینترنت به همه‌ی افراد دنیا برسانند. هدف این است: «فراهم کردن اینترنت 4G LTE برای تمامی افرادی که دستگاه یا گوشی تلفن با قابلیت پشتیبانی از شبکه 4G را دارند.» توسط این قابلیت، حتی کشاورزانی که در مناطق دوردست زندگی می‌کنند، می‌توانند به شرایط آب و هوایی دسترسی داشته باشند، کودکان روستایی خواهند توانست در آموزش و کلاس‌های آنلاین شرکت کنند. گوگل هم در این راستا موتور جستجوی خود را برای ارائه اینترنت به این دسته از افراد بهبود خواهد داد. تا پایان سال جاری میلادی، پروژه‌ی لون تعداد ۱۰۰ بالون را به لایه‌ی استراتوسفر و در فاصله‌ی ۲۰ کیلومتری ارسال خواهد کرد.

نحوه‌ی کار این پروژه
۱. بالون
بالون‌های این پروژه یک محفظه‌ی مقاوم در برابر فشار هستند، به این معنی که در دماهای مختلف فشار ثابتی را خواهد داشت. این بالون‌ها از ورق‌های سه میلی متری پلی اتیلین ساخته شده‌اند. برای راه اندازی اولیه، بالون‌ها از گاز هلیوم پر شده و تا زمان رسیدن به لایه‌ی استراتوسفر، به اندازه‌ی طبیعی خود دست خواهد یافت. بالون‌ها ۱۲ متر ارتفاع، ۱۵ متر قطر داشته و تا ۴۷.۲۲ درجه‌ی سانتی گراد مقاومت دارند و تا ۱۰۰ روز یا بیشتر می‌توانند در استراتوسفر شناور بمانند؛ پس از آن مهندسان این پروژه قادر هستند تا آن را برای تعمیر و نگه‌داری به زمین فرود آورند. پانل‌های خورشیدی برق این بالون‌ها را تامین کرده و باتری آن را برای استفاده در شب شارژ می‌کنند. جعبه‌هایی، کامپیوترهای بالون‌ها را توسط الگوریتم‌های ناوبری نگه داشته و همچنین سیستم کنترل ارتفاع، یک باتری و تعدادی آنتن برای گسترش سیگنال‌های 4G LTE نیز در این جعبه‌ قرار دارد.

۲. شبکه
ارتباطات منطقه‌ای وظیفه‌ی تشعشع کردن سیگنال‌ها 4G LTE را به داخل بالون‌ها دارند. هر بالون ارتباط خود را با ده‌ها بالون دیگر جهت ایجاد یک شبکه‌ی جهانی مانند مش برقرار می‌کند و همیشه در حال حرکت هستند. هر سیگنالی که از بالون‌ها تقویت شده مانند دکل مخابراتی در یک میدان وسیعی خود را بازپخش می‌کند تا همه به آن دسترسی داشته باشند. سرعت دانلود می‌تواند تا ۱۰ مگابیت بر ثانیه افزایش پیدا کند و دستگاه‌های دارای قابلیت 4G می‌توانند حداکثر این سرعت را دریافت کنند. گوگل این سرعت را با شبکه‌ی وای‌فای آزمایش کرد اما آن را ناتمام گذاشت، زیرا دریافت سرعت بیشتر فقط در آنتن‌های زمینی مقدور بود و مفهومی در بالون‌های اینترنت نداشت. با قابلیت اینترنت 4G LTE تمامی افراد می‌توانند تنها با گوشی هوشمند خود به اینترنت و ایمیل‌های خود دسترسی داشته باشند.

شناور ماندن در لایه‌ی استراتوسفر
باد در لایه‌ی استراتوسفر در جهات مختلف می‌وزد اما این جهات و سرعت آن‌ها قابل پیش بینی است. مهندسان قادر هستند تا بالن‌ها را به سمت بالا یا پایین در لایه‌‌های مختلف حرکت داده تا بتوانند آن‌ها را به سمت شمال، جنوب، غرب و شرق هدایت کنند. برای اینکه بالن را به سمت پایین انتقال دهند، مهندسان از پمپ تعبیه شده در بورد کار گذاشته شده در بالون، که هفت برابر چگال‌تر از هلیوم است، استفاده می‌کنند. به منظور فعال شدن پمپ، مهندسان هوای آن را آزاد می‌کنند. آنها توسط الگوریتم مبتنی بر اطلاعات مراکز گزارش دهنده شرایط جوی و اقیانوسی و داده‌های پیش بینی شده‌ی قادر هستند تا بالون‌ها را به هر سمتی که نیاز شد حرکت دهند.

پروژه بعدی Elon Musk: دسترسی به اینترنت ارزان با 700 ماهواره کم ارتفاع

میلیاردر پیشرو و خلاقی که سازنده قدرتمندترین خودروهای برقی جهان است، بخشی از سفینه ها و موشک های فضایی ناسا را تامین می کند و بازیگر کارکتر اصلی مجموعه فیلم های مرد آهنی از شخصیت او الهام گرفته است. Elon Musk در آخرین پروژه جاه طلبانه خود می خواهد 700 ماهواره کم حجم و سبک را به مدار زمین فرستاده و اینترنت ارزان و در دسترس را برای مردم جهان ممکن سازد.

بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، Elon Musk با شرکت تازه تاسیسی به نام WorldVu در این زمینه همکاری می کند. این شرکت که چند ماه پیش و بی سر و صدا از پشت پرده بیرون آمده و وجود خود را اعلام کرد، در زمینه اینترنت ماهواره ای فعال بوده و هدف آن جای دادن ماهواره هایی کوچک در مداری کم ارتفاع به دور زمین است. در گزارش وال استریت آمده که در این پروژه قرار است حدود 700 ماهواره، هر یک به وزن 113 کیلوگرم در مداری کم ارتفاع و در فاصله 800 تا 1000 متری سطح زمین مستقر شوند. به این ترتیب چه در دل جنگل های آمازون و یا در میان رشته کوه های هیمالیا، شبکه اینترنت برقرار خواهد بود!

فیس‌بوک از تاسیس یک مرکز پژوهشی در دل این کمپانی عظیم خبر داد که ماموریت‌اش یافتن راه‌هایی نوین برای رساندن اینترنت به کسانی است که به آن دسترسی ندارند؛ تحولی مهم در تکامل فیس‌بوک که نویددهنده آینده‌ای متفاوت و هیجان‌انگیز برای دنیاست.
این لابراتوار پژوهشی که Connectivity Lab نام گرفته٬ ماموریت‌اش تامین اینترنت ارزان و دسترسی حداقلی به دنیای آنلاین برای همه ساکنان زمین است.
پژوهشگران و متخصصان هوا و فضا و فن‌آوری‌های ارتباطی در این مرکز قرار است مشغول توسعه تکنولوژی‌های جدیدی شوند که با بهره‌گیری از هواپیماهای بدون سرنشین (پهپادها)٬ ماهواره‌ها و لیزر می‌توانند دامنه نفوذ اینترنت در جهان را گسترش دهند و آن را به دورترین نقاط این کره خاکی هم برسانند.
مارک زاکربرگ در یک پست فیس‌بوکی درباره تاسیس این مرکز پژوهشی٬ گفته «ما روی روش‌هایی کار کرده‌ایم که بتوانیم اینترنت را از آسمان به زمین بتابانیم.»
آن‌طور که در ویدئوی مرتبط با این پروژه آمده٬ یکی از این روش‌ها٬ استفاده از پهپادهایی است که با انرژی خورشیدی به حرکت درمی‌آیند و در ارتفاع ۱۶ هزار پایی پرواز می‌کنند.
متحول کردن عملکرد ماهواره‌ها و ارتباط لیزری میان آنها برای بهینه‌سازی دسترسی به اینترنت از دیگر مسائلی است که متخصصان در این مرکز در دست پژوهش دارند. متخصصانی از ناسا هم فیس‌بوک را در پی‌گیری اهداف بلندش در این پروژه یاری خواهند کرد.
آن‌طور که مارک زاکربرگ می‌گوید٬ هدف این پروژه «فراهم کردن دسترسی حداقلی و ارزان‌قیمت به اینترنت برای همه کسانی است که در دنیای ما زندگی می‌کنند» و البته فیس‌بوک در این زمینه پیشرفت‌های خوبی هم داشته است.
زاکربرگ گفته «در سال گذشته با کارهایی که در فیلیپین و پاراگوئه کرده‌ایم٬ دسترسی مردم این کشورها به اینترنت دو برابر شده است.»
کاربران اینترنت در این کشورها از دیتای موبایل خدمات‌دهندگانی استفاده می‌کنند که فیس‌بوک از هم‌پیمانان آنهاست. تا کنون ۳ میلیون نفر با بهره‌گیری از این روش‌های نوین به اینترنت متصل شده‌اند.

او تاکید کرده که پیش‌برد چنین پروژه‌ای در مقیاسی به بزرگی زمین٬ نیازمند اختراع تکنولوژی‌های جدید هم هست و این همان وظیفه‌ای است که بر دوش Connectivity Lab قرار داده شده: «اختراع آینده اتصال به اینترنت.»
این پروژه هیجان‌انگیز و معطوف به آینده٬ بخشی از پروژه بزرگ‌تر Internet.org است که بنیان‌گذار فیس‌بوک سال گذشته با همکاری کمپانی‌های بزرگ تکنولوژیک جهان راه‌اندازی کرده است.