from Wikipedia
the free encyclopedia

منظور از “عصر طلایی پورن” یا “شیک شدن پورنوگرافی” یک دوره‌ی ١۵ساله (بین سال‌های 1969 تا 1984) در صنعت پورنوگرافی آمریکاست که در طول این ١۵سال پورن بین المللی شد و فیلم‌هایی که به طور صریح و بدون سانسور صحنه‌های جنسی در آن نمایش داده می‌شد توجه مثبت عمده‌ی سینماگران، منتقدها و مردم را به خود جلب کرد.

این دوره با فیلم Blue Movie به کارگردانی Andy Warhol در سال 1969 و فیلم Mona که توسط Bill Osco درسال 1970 منتشر شده بود آغاز شد. این فیلم‌ها جزو اولین فیلم‌های “اروتیک” بزرگسالان بودند که صحنه‌های سکس را به طور صریح و مشخص نمایش می‌داد تا بتواند بیننده‌ها را در سراسر آمریکا به خود جذب کند. این دو فیلم به نوعی الگویی برای ساخت فیلم‌هایی مثل Deep Throat (1972) با بازی Linda Lovelance و کارگردانی Gerard Damiano ، فیلم Behind the Green Door با بازی Marilyn Chambers و کارگردانی برادران Mitchell ، فیلم The Devil In Miss Jones (1973) ساخته ی Damiano و فیلم the Opening of Misty Beethoven (1976) ساخته‌ی Radley Metzger بودند. طبق گفته‌های خود Warhol فیلم Blue movie تاثیر و نقش زیادی در ساخت فیلم Last Tango in Paris که یک فیلم درام اروتیک با بازی Marlon Brando بود داشته است. Last Tango in Paris در سطح بین المللی بسیار بحث برانگیز شد، این فیلم چند سال بعد از انتشار Blue movie روی پرده سینما رفت.

فیلم Deep Throat با کمک اشاراتی که در برنامه‌های تلویزیونی محبوبی مثل The Tonight Show Starring Johnny Carson و Bob Hope به آن می‌شد، علارغم این که اصلاً استانداردهای فیلم‌های پر فروش آن دوره را نداشت، به موفقیت بزرگی در گیشه‌ها دست یافت. در سال 1973 فیلم the Devil in Miss Jones که از نظر سینمایی به طور حرفه‌ای‌تری ساخته شده بود با وجود بودجه‌ی پایینش به هفتمین فیلم پرفروش آن سال تبدیل شد و اکثر رسانه‌ها و منتقد‌ها دیدگاه مثبتی نسبت به این فیلم داشتند، به خصوص منتقد معروف Roger Ebert.

منظور از “شیک شدن پورنوگرافی” پدیده‌ای است که در آن درمورد پورن به طور عمومی و توسط سلبیریتی‌ها بحث می‌شد و منتقدان فیلم‌های اروتیک را جدی می‌گرفتند. این اصطلاح اولین بار توسط Ralph Blumenthal که نویسنده‌ی روزنامه‌ی Newyork Times بود به کار برده شد که پدیده‌ی جدیدی در فرهنگ مدرن آمریکا را توصیف می‌کرد. واضح بود که فروش و درآمدزایی خوب فیلم‌های پورن با وجود بودجه‌ی کم آنها باعث می‌شود که در فیلم‌های بعدی از تجهیزات حرفه‌ای‌تری استفاده شود تا این فیلم‌ها را به رقیب جدی فیلم‌های هالیوودی تبدیل کند. ولی این نگرانی وجود داشت که سودآوری زیاد اینگونه فیلم‌ها باعث خواهد شد که دیگر فیلم‌های هالیوودی تحت تاثیر پورنوگرافی قرار بگیرند.
همچنین در اکثر ایالات آمریکا قوانین “مبارزه با ضد اخلاقی” تصویب شده بود که هرگونه مشارکت در ساخت، توزیع یا تماشا و خرید و فروش پورنوگرافی را به عنوان یک عمل مجرمانه در نظر می‌گرفت. به دلیل دقیق و مشخص نبودن چنین قوانینی و تعبیر مختلف قاضی‌های ایالتی و محلی از این قوانین موجب شد تا اکثر فیلم‌های پورن و اروتیک غیرقانونی در نظر گرفته شوند که نتیجتاً توزیع و سودآوری چنین فیلم‌هایی را به شدت محدود کرد. با این حال حکم دادگاه عالی در سال 1973 در پرونده‌ی Miller v. California کمک کرد تا تعریف مشخصی از قوانین “مبارزه با ضد اخلاقی” بیان شود و حدود آنها معلوم شود که باعث شد پرونده‌های کمتری علیه فیلم‌های پورن و مسائل مربوط به آن در دادگاه‌های سراسر آمریکا شکل بگیرد. آزادی و ابتکار، بودجه و فروش بالاتر و دیدگاه هالیوودی فیلم‌های پورن باعث پدید آمدن عصر طلایی‌ای در پورن شد.
ولی با گسترش نوارهای ویدئویی برای استفاده‌های شخصی در دهه‌ی 1980، تماشای پورن در سینما به مرور محبوبیتش را از دست داد و توزیع پورن توسط این نوارهای ویدئویی صورت می‌گرفت که باعث عقبگرد صنعت پورن و شروع ساخت دوباره‌ی فیلم‌های پورن با بودجه‌ی پایین و بی‌کیفیت و در نهایت دسترسی رایگان به پورن شد که پایانی برای عصر طلایی پورن بود.

پیشینه

فیلم‌های پورنی که در اوایل قرن بیستم تولید شدند به فیلم‌های “استگ”(stag) معروف بودند که با هدف نمایش در جمع‌های مردانه و روسپی‌خانه‌ها تولید می‌شدند. در آمریکا فشار اجتماعی در حدی بود که بعضی از بازیگران مرد این فیلم‌ها صورت‌های خود را مخفی می‌کردند یا از ظاهر جعلی مثل سبیل مصنوعی استفاده می‌کردند یا حتی صورت خود را با ماسک می‌پوشاندند، تنها هویت تعداد کمی از بازیگران آن دوره آشکار بود و به این عده‌ی معدود نیز به چشم روسپی یا مجرم نگاه می‌شد. یکی از بازیگران شناخته شده‌ی آن دوره Vincent Drucci است که در یکی از فیلم‌های پورن ساخته شده در سال 1924 بازی کرده است. همچنین Candy Barr که در خیلی از فیلم های پورن دهه ی 1950 بازی کرده بود جزو معدود کسانی بود که توانست به یک نوع سلبریتی تبدیل شود.


پورن‌استار Candy Barr

در آمریکا و در اواخر دهه‌ی 1960 ساخت زیرزمینی فیلم‌های پورن رایج بود. Eric Edward و Jamie Gillis جزو اولین کسانی بودند که بعد از دیدن تبلیغات برای مدل لخت در روزنامه‌ی نیویورک تایمز در فیلم‌های پورن بازی کردند، فیلم‌های این دوره سیاه و سفید و صامت بود و با بودجه‌ی پایینی ساخته می‌شد که در کلوب‌های ویدئویی که اکثرا در اطراف محله‌ی معروف time square بودند پخش می‌شد. تولیدات پورن شهر نیویورک توسط شخصی به نام Robert Dibernardo در کل کشور توزیع می‌شد، او همچنین بودجه‌ی خیلی از فیلم‌های پورنی که به اصطلاح در “عصر طلایی پورن” در نیویورک تولید می‌شد را تامین می‌کرد. ولی هیچ فیلمی به اندازه‌ی فیلم Deep Throat نتوانست به طور گشترده در سراسر آمریکا در سینما به نمایش دربیاید و مخاطب زیادی جلب کند، می‌توان گفت که این فیلم دیدگاه مردم را نسبت به پورنوگرافی تغییر داد.

عصر طلایی

آغاز این دوره

فیلم blue movie ساخته‌ی Andy Warhol در سال 1969 و فیلم Mona ساخته‌ی Bill Osca که تصویر صریح‌تری از سکس داشت در سال 1970 منتشر شد، این دو فیلم جزو اولین فیلم‌هایی بودند که سکس را به طور صریح به تصویر درمی‌آوردند که به طور گسترده در سینماها به نمایش درآمدند.

با اینکه فیلم blue movie دارای صحنه‌های سکس بود ولی این فیلم با بازی Viva Waldon و Louis Waldon شامل دیالوگهایی در مورد جنگ ویتنام و دیگر مسائل روز بود. ولی در مقابل؛ فیلم Mona بیشتر روی داستان پردازی تمرکز میکرد. در این فیلم Mona (با بازی Fifi Watson) به مادرش قول می‌دهد تا زمان ازدواجش باکرگی‌اش را حفظ کند.

در کل فیلم blue movie با وجود ابتدایی بودنش تاثیر زیادی در ساخت فیلم Last Tango in Paris (1972) داشت که یک فیلم درام اروتیک با بازی Marlon Brando بود که در سطح بین المللی بسیار بحث برانگیز شد، این فیلم چند سال بعد از انتشار blue movie روی پرده‌های سینما رفت.

همچنین در ژوئن سال 1970 سینمای Playhouse فیلم Censorship in Denmark: A New Approach را روی پرده برد، این فیلم یک مستند در مورد پورنوگرافی است که توسط Alex Derenzy ساخته شده است. طبق گفته‌های Vincent Canby که منتقد فیلم روزنامه نیویورک تایمز است:

«پورنوگرافی نسبت به واکسن‌های هورمون ارزانتر و تحریک کنندگی بیشتری دارد و قوی تر است… بعد از قانونی شدن پورنوگرافی در دانمارک جرایم جنسی به شکل چشمگیری کاهش یافتند.»

با این وجود در سی‌ام سپتامبر 1970 قاضی‌ای به نام Richard Buckler مدیر یک سینما به نام Chung Louis را به جرم رواج فحشا دستگیر کرد و نمایش این مستند را متوقف کرد. این قاضی همچنین بیان کرد:

«این مستند توهینی است به فرهنگ مردم آمریکا و نرم‌ها و هنجارهای جامعه درمورد مسائل جنسی را به انحراف می‌کشد.»

با این حال بعد از این اتفاق و در ماه اکتبر همان سال Alex Derenzy فیلم مستند دیگری درمورد پورن به نام History of the Blue movie را ساخت که در آن صحنه‌های سکس مختلفی از فیلم‌های ساخته شده بین سالهای 1915 تا 1970 را جمع‌آوری کرده بود. منتقد فیلم معروف Roger Ebert از چهار ستاره به آن دو ستاره داد و در نقدش نوشت:

«این فیلم به طور موقر و خوش‌ساختی جنبه‌ی کمدی فیلم‌های پورن را به تصویر می‌کشد.»

در دسامبر سال 1971 فیلم Boys in the Band که جزو اولین فیلم‌های اروتیک بعد از فیلم Blue movie می‌باشد منتشر شد. نقد مثبتی از این فیلم در مجله‌ی Variety چاپ شد و پس از مدتی در اکثر سینماهای آمریکا و سراسر دنیا به نمایش درآمد. عنوان فیلم برگرفته از نمایشنامه‌ای با همین نام اثر Mart Crowley (1968 ) است. همچنین این فیلم به نوعی از فیلم the Boys in the Band (1970) نیز الهام گرفته است.

Deep Throat

عصر طلایی پورن با انتشار فیلم Deep Throat درسال 1972 ادامه یافت. اولین نمایش این فیلم در سینمای World شهر نیویورک و در دوازدهم ماه ژوئن 1972 صورت گرفت.

نمایش این فیلم در روزنامه‌ی نیویورک تایمز تحت عنوان Throat تبلیغ شده بود. بعد از اینکه Johnny Carson و Bob Hope در برنامه‌های تلویزیونی‌شان درمورد این فیلم حرف زدند، فروش این فیلم در گیشه‌ها به سرعت بالا رفت و سود خوبی را عاید سازندگانش کرد. در دومین سال انتشار، Deep Throat جزو لیست ده فیلم برتر مجله variety قرار گرفت. ولی در این دوره این فیلم در سینماها معمولاً به همراه دو فیلم اروتیک موفق دیگر با نام های the Devil in Miss Jones (که قطعا از هر لحاظ فیلم بهتری نسبت به Deep Throat بود) و Behind the Green Door به نمایش درمی آمد.

the Devil in Miss Jones

این فیلم در سال 1973 منتشر شد و رتبه‌ی هفتم پرفروشترین فیلم سال 1973 را بدست آورد، با وجود این که این فیلم در سینماهای محدودی به نمایش درآمد و بودجه‌ی تبلیغاتی زیادی هم نداشت و تقریباً نمایش آن حدود شش ماه در آمریکا ممنوع شد (به دلیل پرونده‌ی miller vs California)، بعضی از منتقدان این فیلم را همراه با فیلم Deep Throat جزو دو تا از بهترین فیلم‌های اروتیکی که تابحال ساخته شده است می‌دانند.

William friedkin فیلم the Devil in miss jones را در مقاله‌اش “عالی” خطاب می‌کند چون از نظر او این فیلم ساختار داستانی بسیار خوبی دارد. Roger Ebert این فیلم را بهترین اثر در ژانر اروتیک خطاب کرد و از چهار ستاره به این فیلم امتیاز سه ستاره را داد. همچنین این منتقد سازندگان این فیلم را به دستکاری در رسیدهای فروش متهم کرد و معتقد بود از این روش برای پولشویی فعالیت‌های غیر قانونی استفاده شده است. این روش معمولاً توسط باندهای خلافکاری استفاده می‌شد ولی این ادعا خیلی منطقی به نظر نمی‌رسد چون مالیات این بلیطهای جعلی باید پرداخت شود.

the Devil in Miss Jones جزو اولین فیلم‌هایی بود که جزو تالار مشاهیر صنعت سرگرمی بزرگسالان درآمد. کیفیت صدابرداری، فیلمبرداری و ساختار داستانی این فیلم نسبت به فیلم‌های پورن دیگری که تا آن زمان منتشر شده بود از کیفیت بالاتری برخوردار بود. نقش اول این فیلم Georgina Spelvin که در تئاتر the pajama game هم ایفای نقش کرده بود جنبه‌ی سکس فیلم را با تکنیک‌های بازیگری قوی‌اش ترکیب کرد و این فیلم را بسیار باورپذیرتر از فیلم‌های پورن آن دوره تبدیل کرد. او ابتدا به عنوان آشپز استخدام شده بود ولی کارگردان آنچنان هنگام تمرین دیالوگ با او به عنوان یک نقش فرعی به اسم Abaca تحت تاثیر قرار گرفت که نقش اصلی فیلم را به او داد. فیلم the Devil in Miss Jones دارای ساختار هنری‌ای است که باعث می‌شود منتقدان فیلم‌های پورن را با ویژگی‌های هنری و داستان‌پردازی این فیلم مقایسه کنند. یکی از منتقدان این فیلم را با نمایشنامه‌ی No exit نوشته ی Jean Satre مقایسه می‌کند و صحنه‌های آغازین the Devil in Miss Jones را به این صورت توصیف می‌کند:

«صحنه‌های تاثیرگذاری که اگر در هر فیلم یا تئاتر دیگری بود آن را برنده‌ی جایزه‌ی اسکار می‌کرد، ساخت فیلمی با چنین تکنیک فیلمسازی‌ای باعث شده که این فیلم از تمام فیلم‌های بی‌کیفیتی که این روزها ساخته می‌شود یک سر و گردن بالاتر باشد.»

دوره‌ی "شیک شدن پورنوگرافی"

یک مقاله‌ی تاثیرگذار در سال 1973 در روزنامه‌ی نیویورک تایمز چاپ شد که در آن درمورد این که این روزها پورن چطور به صورت عمومی مورد بحث قرار می‌گیرد و منتقدان این سبک را جدی می‌گیرند نوشته شده بود. نویسنده‌ی این مقاله Ralph Blumenthal این پدیده را "شیک شدن پورنوگرافی "خطاب می‌کند. از نظر برخی از منتقدان آن دوره فیلم‌های پورن روز به روز در سینماهای بیشتری نمایش داده خواهند شد و به جایی خواهیم رسید که فیلم‌های هالیوودی نیز از این فیلم ها تاثیر خواهند گرفت.

حکم دادگاه عالی آمریکا درمورد پرونده‌ی Miller v. California در سال 1973

در سال 1973 حکم دادگاه عالی در پرونده‌ی Miller v. California تعریف ضد اخلاق را از «هر اثری که ارزش‌های جامعه را به چالش بکشد» به «اثری که دچار کمبود بار هنری، سیاسی یا علمی است و فقط جنبه‌ی ضد اخلاقی دارد» تغییر داد. ولی متاسفانه این حکم لفظ “مخالف هنجارهای جامعه” را از قانون از بین نبرد و ساخت پورن را جزو بند اول قانون اساسی که مربوط به آزادی بیان است در نظر نگرفت که باعث شد قاضی‌های محلی بتوانند جلوی نمایش فیلم‌ها و آثاری که مخالف ارزش‌های منطقه و ایالت و شهر خودشان بود را بگیرند که درنتیجه باعث سخت‌تر شدن توزیع و نمایش پورن شد و فیلم هایی مثل The Devil in Miss Jones ، Deep Throat و Behind the Green Door تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند. نواقص این حکم دادگاه عالی به قاضی‌های ایالتی این اجازه را می‌داد که نمایش فیلم‌های اروتیک را در ایالت‌های خود متوقف کنند.در این دوره فیلم‌های پورن به اندازه‌ی فیلم‌های دوره ی “عصر طلایی پورن” پرفروش نبودند که این شرایط با گسترش اینترنت در دهه‌ی 1990 تغییر کرد.

سالهای بعد از 1973

بعد از تصمیم دادگاه عالی فروش فیلم‌های پورن دیگر مثل سابق نبود و کیفیتی که در فیلم‌های پورن ساخته شده در سال 1972 و 1973 مشاهده می‌شد در فیلم‌های جدید دیده نمی‌شد و چون بودجه‌ی فیلم‌ها مثل سابق نبود پای گروه‌ها و باندهای خلاف برای تامین مالی این فیلم‌ها به صنعت پورن باز شد. ولی با وجود همه‌ی این مشکلات فیلم‌های پورن باز هم سودآوری خوبی داشتند و در سال‌های بعد از 1973 تا اواخر دهه‌ی هفتاد نیز به رونق خود ادامه دادند که باعث ظهور کسانی به عنوان “پورن استار” شد. به دلیل دیدگاه منفی‌ای که نسبت به بازیگران پورن وجود داشت آنها معمولاً از نامهای مستعار استفاده می‌کردند. اگر بازیگری به دلیل حرفه‌اش در پورن شناخته می‌شد تقریباً شانسش را برای بازی در فیلم‌های هالیوودی از دست می‌داد. یکی از نمونه‌های سودآوری فیلم‌های پورن انتشار Alice in Wonderland: An X-Rated Musical Comedy در سال 1976 بود که در سطح جهانی حدود 90 میلیون دلار فروش داشت و نقد مثبتی از طرف Roger Ebert دریافت کرد.


بعضی از منتقدان معتقدند که فیلم The Opening of Misty Beethoven با کارگردانی Radley Metzger که براساس نمایشنامه‌ی Pygmalion نوشته‌ی George Bernard Shaw ساخته شده است یکی از بهترین فیلم‌های اروتیک ساخته شده است زیرا کیفیت ساخت و ساختار داستانی بالایی دارد. از نظر Toni Bentley این فیلم “جواهر دوران طلایی پورن” است.


به طور کلی بعد از سال 1973 فیلم‌های اروتیک از نظر کیفیت فیلمسازی و داستان پردازی به سطح بالایی رسیدند، یکی از دلایل این مسئله این بود که سکس و فعالیت‌های جنسی در فیلم‌ها زیر سایه‌ی “هنری” بودنِ این فیلم‌ها درآمد تا از قوانین به اصطلاح “مبارزه با ضد اخلاق” در امان باشند. تکنولوژی دوریبن‌ها در آن دوره به صورتی بود که فیلمبرداری و آماده کردن دوربین برای هر صحنه چند ساعت طول می‌کشید، همچنین گاهی اوقات بازیگرها باید یک صحنه را چندین بار ضبط می‌کردند و به دلیل نبود قرص‌هایی مثل “ویاگرا” در آن دوره فیلمبرداری یک صحنه چند روز طول می‌کشید! کارگردانان برای حل این مشکل سعی می‌کردند تا هر روز برای فیلمبرداری صحنه‌های سکس از بازیگرهای مختلفی استفاده کنند و بازیگرها را به صورت روزانه استخدام می‌کردند. تولید فیلم‌های پورن معمولاً در نیویورک صورت می‌گرفت، جایی که گروه‌ها و باندهای خلاف تقریباً همه‌ی جنبه‌های پورن از تولید گرفته تا توزیع را تحت کنترل خود داشتند تا از ورود رقیب جدید به این صنعت جلوگیری کنند. با این که بودجه‌ی این فیلم‌ها خیلی بالا نبود و بازیگرها معمولاً شغل دومی نیز داشتند ولی گروهی از بازیگران بودند که عاشق فیلمسازی و فعالیت در این صنعت بودند و خیلی از فیلم‌های این دوره را با وجود مشکلات فراوان تولید می‌کردند. بازیگرهای معدودی بودند که صحنه‌های غیر از سکس و دیالوگ‌ها را به خوبی بازی می‌کردند و خیلی از بازیگران بازی در فیلم‌های پورن را بازیگری نمی‌دانستند.
در اوایل دهه‌ی 1980 و با ظهور فیلم‌های پورن خانگی دیگر دوره‌ای که در آن مردم برای تماشای پورن به سینما می‌رفتند و فیلم‌هایی با کیفیت ساخت بالا را تماشا می‌کردند به اتمام رسید، در نهایت نیز تولید فیلم‌های پورن خانگی و بی‌کیفیت با گسترش اینترنت د