در این تاپیک میخواهم از تاریخ و فرهنگ ایران و شهرهای ایران مطالبی بذارم و هدف آشنایی با تاریخ غنی ایران و آشنایی با جاذبه ها و آثار باستانی و فرهنگ شهرهای مختلف ایران هست.
لطفا از سیو کردن مطالب بی مورد و اسپم خودداری کنید.
پیشاپیش از همکاری همه عزیزان تشکر میکنم.
تاریخ ایران از ماقبل تاریخ تا قبل از مادها
<<ماقبل تاریخ ایران>>
ایران کشوریست با تاریخ و دیرینه کهن که در دوره پیش از تاریخ خود به سه دوره تقسیم میشود:
دیرینه سنگی
میان سنگی
نو سنگی
دیرینه سنگی
دیرینهسنگی ایران شامل فرهنگساطور ابزار الدوایی و فرهنگ تبر دستی آشولیمیباشد.قدیمی ترین شواهد این دوره که مربوط به فرهنگ الدوان است در اطراف رودخانه کشف رود در مشهد یافت شدهاست. این یافته ها تعدادی ابزار سنگی که شامل تراشه و ساطور ابزار هست که دست کم ۸۰۰ هزار سال قدمت دارد و از فرهنگ آشولی در رستم آباد گیلان،شیوه تو در نزدیکی مهاباد و پل باریک هلیلان لرستان،یافته هایی بدست آمده است.
میان سنگی
از دوران میانسنگی که فرهنگ ابزار سازی آن موستری گفته هست،مدارکی که بیشتر در غارها و پناهگاههای زاگرس مرکزی بدست آمده است. این دوره از حدود ۲۰۰ تا ۱۵۰ هزار سال پیش آغاز شده و تا حدود ۴۰ هزار سال پیش ادامه داشتهاست. انسانهای نئاندرتال در این دوره در ایرانزندگی میکردندکه بقایای اسکلت آنها در غار بیستون یافت شدهاست. مکانهای مهم این دوره:
غارهای بیستون
ورواسی
دو اشکفت
غار قمری
نوسنگی
دوران نوسنگی ایران از حدود ۴۰ هزار سال پیش آغاز و تا حدود ۱۸ هزار سال پیش ادامه یافته که برابر با کوچ انسان هوشمند به ایران هست
آثار این دوره در اطراف کرمانشاه، خرمآباد، مرودشت و کاشان یافت شدهاست.
فرهنگ ابزار سازی این دوره تیغه و ریز تیغه برادوستی است. آثار دوره بعدی فراپارینه سنگی در غرب زاگرس و شمال البرز بدست آمده که فرهنگ زرزی خوانده میشود.
تاریخ تمدن ایران از ۷۰۰۰ سال پیش آغاز و تا دوره مادها ادامه داشت تا مادها
تمدن جیرفت (۷۰۰۰ سال قبل)
شهر سوخته (۵۲۰۰ سال قبل)
تمدن ایلام(۵۲۰۰ سال قبل)
تمدن اورارتو(۳۵۰۰ سال پیش)
کاسی ها(۵۰۰۰ سال قبل)
تمدن تپه گیان(۵۰۰۰ سال قبل)
واژه ایران با توضیحات مختصر
در طول تاریخ ایران یکی از رایج ترین نامهای سرزمین وجغرافیای نامهای ایران بوده است که در پارسی باستان :اَئیریَهنا
در پارسی میانه: ارانشهر
تلفظ میشد و با گذر زمان به ایرانشهربه معنی <<سرزمین آریاییان>> و در دوره ساسانیان به ایران تبدیل شد.
واژهٔ <<آریا>> در زبانهای
اوستایی آئيريه
پارسی باستان آریه
سانسکریت اریه به کار رفته است
«ایران» در واژه به معنی «سرزمین آریاییان» است و مدّتها پیش از اسلام نیز نام بومی آن ایران، اِران، یا ایرانشهر بود. ایران در عرصه جهانی تا سال ۱۹۳۵ رسماً «پرشیا» نامیده میشد اما وزارت امور خارجه دولت رضاشاه در روز ششم دیماه ۱۳۱۳ بخشنامهای برای همه کشورهای جهان فرستاد تا از روز اول فروردین ۱۳۱۴ نام «پارس» یا «پرشیا»، به صورت رسمی به «ایران» (نام بومی آن) تغییر یابد. قبل از این بخشنامه کشورهای غربی ایران را پرشیا، پرس می نامیدند.
زبان رسمی :فارسی
نوع حکومت: جمهوری اسلامی
مساحت:۱٫۶۴۸٫۱۹۵کیلومتر مربع
جمعیت:۷۷،۱۸۹،۶۶۹
تراکم جمعیت :۴۷ نفر بر کیلومتر مربع
واحد پول :ریال ایران
منطقه زمانی یوتیسی:+۳:۳۰ زمستانی؛+۴:۳۰ تابستانی
تعداد استان:۳۱ استان
تعداد شهر: ۱۳۳۱ شهر(آمار سال ۱۳۹۰)
اکنون ایران با نام رسمی جمهوری اسلامی ایران شناخته میشود.ایران با <a href="<img loading=“lazy” src="https://up.shahvani.com/uploads/ldab8q4s.jpg " /> ">نقشهگربه شکل در جنوب غربی آسیا و در منطقه خاورمیانه قرار دارد و پایتخت، بزرگترین شهر و مرکز سیاسی و اداری ایران، تهران است.
ایران از شمال با جمهوری آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان و از غرب با ترکیه و عراق همسایهاست و همچنین از شمال به دریای خزر و از جنوب به خلیج فارس و دریای عمان محدود میشود.
طی انقلابی که در سال ۱۳۵۷ افتاد،حکومت مشروطه سلطنتی پهلوی سرنگون و جمهوری اسلامی جایگزین شد که طی تصویب قانون اساسی سال ۱۳۵۸ و با بازنگری و اصلاح در سال ۱۳۶۸ تشریح شده است که مقام رهبری بالاترین جایگاه رسمی ( از سال ۱۳۶۸ در اختیار سید علی خامنه ای میباشد)را دارد
ایران کشوریست که با دو سرود ملی با عنوان سرود ملی رسمی و سرود ملی غیر رسمیبه عنوان یک سرزمین و یک ملت، که پیشینهای کهن دارد و یکی از تاریخیترین کشورهای جهان بهشمار میرود.
ایران عضو سازمان ملل متحد، جنبش عدم تعهّد، سازمان کنفرانس اسلامی، اوپک، سازمان اکو و چندین سازمان بینالمللی دیگر است.
ایران یک قدرت منطقهای در جنوب غربی آسیا است و جایگاهٔ مهمی را در اقتصاد جهانی به دلیل در اختیار داشتن صنعت نفت، صنعت پتروشیمی، گاز طبیعی و خودروسازی برای خود بدست آوردهاست.
دستت درد نکنه،واقعا عالی بود
فقط من متوجه نشدم که چرا از 13 تا پست،9 تاش خالیه!!!
نمیدونم،شایدم مرورگر من باز نمیکنه پستاتو!!!
ممنون میشم توضیح بدی…
موفق باشی…
تاریخ ایران از مادها تا پیدایش اسلام
مادها
ماد قومی هنداروپایی که ۱۷۰۰ سال قبل ازمیلاد در سرزمینی که بعدها به سرزمین ماد نام گرفت اسکان کردند.
بعضی منابع تاریخی از جمله متنهای آشوری ها که معاصر با مادها بودند،حاکی از این دارد که مادها ۷۰۰ تا ۹۰۰ سال قبل از میلاد حکومتی یکپارچه و فرمانروایی کامل برسرزمینهای ماد نشین نداشته و به آن اندازه یکپارچگی بین طوایف پراکنده ماد رهبری را برای فرمانروای برتر برای فرمانروایی برمادها باشد.
هخامنشیان
هخامنشیان از حدود ۵۵۰ سال قبل از میلاد تا ۳۳۰ سال قبل از میلاد بر ایران حکومت کردند که پادشاهان هخامنشیان از دودمان پارسیان که سرکرده طایفه پارسارگاد بودند
کورش بزگ با شکست دادن<<ایشتوویگو واپسین >> پادشاه مادها و با گشایش لیدیه و بابل پادشاهی هخامنشیان به شاهنشاهی تبدیل شد،(به این دلیل کوروش را بنیانگذار شاهنشاهی بزرگ هخامنشی مینامند)
به قدرت رسیدن پارسیها و سلسله هخامنشی یکی از رویدادهای مهم تاریخ گذشتهاست.
هخامنشیان که جهان گذشته را به جز دو سوم یونان تحت تسلط خود در آوردند و از رود سند تا دانوب در اروپا و از آسیای مرکزی تا شمال شرقی آفریقا فرمانروایی کردند که از این رو شاهنشاهی هخامنشی را نخستین امپراتوری تاریخ جهان میدانند.
پایان عمر شاهنشاهی هخامنشیان اسکندر مقدونی که ۳۲۳ سال قبل از میلاد دیده به جهان بست و
تمام فتوحاتش بین سردارانش تقسیم شد.
مهمترین قسمت متصرفات آسیایی او که ایران هستهٔ آن ایرانبود به سلوکوس اول رسید. به این ترتیب ایران تحت حکومت سلوکیان در آمد. سلوکیان یا اسالکه نام دولتی بود که در میان سالهای ۳۱۲ تا ۶۴ پیش از میلاد بر آسیای غربی فرمان روایی کردند که با گسترش نفوذ پارتها حکومت سلوکیان نیز سرنگون شد.
اشکانیان
اشکانیان که از 250 سال قبل از میلاد تا 224 میلادی بر ایران فرمانروایی کردند از تیره ایرانی پرنی و شاخهای از طوایف وابسته به اتحادیه داهه از عشایر سکاهای باختر بودند.
این امپراتوری در دوره اقتدارش از رود فرات تا هندوکش و از کوههای قفقاز تا خلیج فارس گسترش یافت. در دوران اشکانی جنگهای ایران و روم آغاز شد. حاصل عمده فرمانروایی اشکانیان، رهائی کشورایران از سلطهٔ همه جانبهٔ یونانی که هدفشان نابودی ایران گرائی بود و پاسداری از تمدن ایران در برابر یورشهای ویرانگر طوایف مرزهای شرقی و نیز، پاسداشت تمامیت ایران در برابر تجاوز خزنده روم به سوی خاور بود. در هر سه مورد، بر کمک آنان اهمیت قابل ملاحظهای برای تاریخ ایران داشت.
جنگهای فرساینده با روم عامل عمدهای در ایجاد نا خرسندیهایی شد که میان طبقات جامعه حاصل میشد.
نقساسانیان از 224 میلادی تا 651 میلادی بر ایران فرمانروایی کردند که بنیانگذاری این حکومت را <<اردشیر>> بنا کرد.
شاهنشاهان ساسانی که ریشهشان از استان پارس بود، بر پهنه بزرگی از آسیای باختری را تصرف کرد و در اولین قدم گستره فرمانروایی خود؛ کشور ایران را برای اولین بار پس از هخامنشیان، یکپارچه ساخته و زیر فرمان تنها یک دولت شاهنشاهی آوردند.
پایتخت ایران در این دوره، شهر تیسفوندر نزدیکی بغداد،عراق امروزی بود.
نام «ساسانیان» از «ساسان» گرفته شده، که اردشیر از نوادگان اوست و داریوش سوم هخامنشی را از نیاکان او دانستهاند.
بنا به نوشته شاهنامه، ساسان پدر اردشیر، چوپانی بود از بازماندگان «دارا» که در پارس زندگی میکرد.اردشیر در دستگاه بابک که موبد آتشکده آناهیتا، همچنین شهردار و مرزبان پارس بومی پرورش یافت،ولی درباره نسبت او با بابک اختلاف وجود دارد.
او به گواهی بسیاری از تاریخی نویسان، مردی نیرومند و دلیر بود که سرانجام بر اردوان پنجم اشکانی در دشت هرمزگان پیروز شده و چیرگی بر سرزمینی که خود به آن «ایران» میگفت را آغاز کرد.
ممنون از لطفت فرناز.
در پستهای خالی بزودی مطلب خواهم گذاشت برای نظم بیشتر اینکارو کردم ?
حکومت ایران از ورود اسلام تا بوییان
حمله اعراب به ایران
ایران در دوران خلیفه دوم، عمر بن خطاب، به تصرف اعراب مسلمان درآمد.
پس از خلافت عمر، عثمان و علی، امویان حکومت کرده و پس از چندی ضعیف شدند و حکومت به عباسیان که از نوادگان عباس بن عبدالمطلب، عموی پیامبر، و از بنی هاشم بودند رسید. عباسیان به کمک ابومسلم خراسانی (بهزادان) و ایرانیان همیار او (سیاه جامگان)، خلافت را به دست آوردند اما پس از آن ابومسلم را کشتند. بعدها قیامهایی از جمله خیزش المقنع نیز علیه عباسیان صورت گرفت که سرکوب شد.
طاهریان
طاهریان از ۸۲۰تا۸۷۲ میلادی،اولین حکومت مستقل ایران پس از حملهٔ اعراب بودند. در اوایل سده سوم، طاهر بن حسین، یکی از سرداران مأمون عباسی از طرف او امیر خراسان شد و بدلیل آن که عدم اطاعت خود را از مأمون اعلام کرد، اولین حکومت مستقل ایرانی پس از اسلام در ایران تشکیل شد و حکومت او به طاهریان معروف شد. در زمان طاهریان نیشابور به پایتختی برگزیده شد. طاهریان در جنگ با خوارج در شرق ایران به پیروزی دست یافتند و سرزمینهای دیگری مانند سیستان و قسمتی از ماوراءالنهر را به تصرف در آوردند و نظم و امنیت را در مرزها بر قرار کردند. گفته میشود که در زمان حکومت طاهریان، به جهت اهمیت دادن آنان به کشاورزی و عمران و آبادی، کشاورزان به آسودگی زندگی میکردند. در زمان طاهریان قیامهای بابک و مازیار که به ترتیب در آذربایجان و طبرستان (مازندران) رخ داد باعث شد که آنها از توجه به شرق ایران باز دارد. به همین دلیل خوارج دست به شورش زدند. آخرین امیر طاهری محمد بن طاهر نیز فردی مقتدر نبود. در نتیجه حکومت طاهریان رو به ضعف نهاد و سرانجام در میانههای سده سوم هجری به دست یعقوب لیث سرنگون شد.
صفاریان
صَفّاریان از دودمانهای ایرانی فرمانروای بخشهایی از ایران بودند. پایتخت ایشان شهر زَرَنگ بود. یعقوب لیث نخستین امیر این خانواده بود که دولت مستقل اسلامی صفاریان را بنیاد نهاد. لیث سه پسر داشت بنامهای یعقوب و عمر و علی، هر سه پسران لیث حکومت کردند اما دورهٔ حکومتشان چندان نپایید.
سامانیان
سامانیان از ۸۷۴ تا ۱۰۰۴ میلادی بر ایران حکومت کردند که تقریباً بر تمامی سرزمینهای خراسان، هیرکان، مکران، سیستان، خوارزم و کرمان حکومت کردند و باعث رشد و شکوفایی زبان پارسی دری شدند.
خاندان سامانی از مردم بلخ بوده و آیین زردشتی داشتند، سامان خدا بنیان گذار اعلی خانواده از روشناسان محل و فرمانروای بلخ بود. اسد والی عربی خراسان در میانه سده هشتم با سامان دوست شد. سامان دین اسلام را برگزید و نام پسر خود را اسد گذاشت. پسران اسد اشخاص با کفایتی بودند و در سده نهم عهد مامون عباسی به حکمرانی محلی ماورالنهر و هرات برگزیده شدند. مانند: علی در سمرقند، احمد در فرغانه و الیاس در هرات. ابراهیم پسر الیاس بود که بعدها به سپهسالاری دولت طاهری افغانستان رسید. احمد حاکم فرغانه در ۸۷۴ فوت، و نصر پسرش در سمرقند جانشین او گردید. اسمعیل برادر نصر حاکم بخارا شد و همین شخص است که بعدها دولت حسابی سامانی را در سال ۸۹۲ پس از مرگ نصر گرفت و درسمرقند پایه گذاشت.
زیاریان
اسکلیان یا (آل زیار) و بوییان یا (آل بویه) دو خانواده دیلمی از نواحی دیلمستان بودند که توانستند به حکومت ایران غربی برسند.
در غرب و مرکز ایران دو سلسله دیلمی به نام آل زیار (۳۲۰ ه. ق.) و آل بویه که هر دو از مناطق شمال برخاستهاند نواحی مرکزی و غربی ایران و پارس را از تصرف خلفا آزاد کردند. دیلمی نام قوم و گویشی در منطقه کوهستانی دیلمستان بود. دیلمیان سخت نیرو گرفتند و مدت ۱۲۷ سال حکومت راندند و چون خلفا در برابر آنها چارهای جز تسلیم ندیدند حکومت بغداد را به آنها واگذاشتند و خود بعنوان خلیفگی و احترامات ظاهری قناعت کردند. در واقع، پس از حکومت نیمه مستقل طاهریان و پس از صفاریان و در ایام امارت امری سامانی در ماوراءالنهر، خانوادههای از مازندران و سپس گیلان توانستند بر قسمت عمده ایران غربی، یعنی از خراسان تا بغداد تسلط یابند. حکومت این خانوادهها به نام دیلمیان شهرت یافتهاست.
بوییان
آل بویه یا بوییان یا بویگان از ۹۳۲ تا ۱۰۵۵ میلادی از حکموتهای دیلمیان و شیعهٔ ایران پس از اسلام است که در بخش مرکزی و غربی و جنوبی ایران و عراق فرمانروایی میکردند.
بوییان دارای تباری دیلمی بودند و به زبانی ایرانی صحبت میکردند. سرزمین بوییان دیلمستان بود. این واژه به همه مازندران و گیلان و سرزمین کوهستانی البرز در جنوب گیلان و مازندران گفته میشدهاست.
تاریخ ایران از غزنویان تا قراقیونلوها
دولت غزنوی یا غزنویان از ۹۷۵ تا ۱۱۸۷ میلادی یک دولت ترک نژاد نظامی و اسلامی در ایران بود. دولت غزنوی خاستگاه نژادی و پایگاه ملی خاصی نداشت، اما به عنوان مروج و ناشر اسلام مورد توجه و تایید خلافت عباسی بود. زبان رسمی این حکومت فارسی بود. شهرت این حکومت در جهان، بیشتر به خاطر فتوحاتی است که در هندوستان انجام دادهاست.
در اواخر حکومت سامانیان یکی از سپه سالاران ترک به نام البتکین کوشید با همدستی عدهای دیگر، یکی از اعضای خاندان سامانی به نام نصربن عبدالملک بن نوح را به حکومت برساند اما نتوانست و پسر عموی وی یعنی منصور بن نوح به جای وی بر تخت نشست. پس از این ماجرا البتکین راهی شهر غزنه در افغانستان شد و در آنجا حکومت را بر دست گرفت
سلجوقیان
سَلجوقیان یا سَلاجقه، یا آل سلجوق، نام حکومتی است که در صده یازدهم و دوازدهم میلادی بر بخشهای بزرگی از آسیای غربی، شامل ایران کنونی، فرمانروایی میکردند.
سلجوقیان که به اسلام رو آورده بودند، پس از ریاست سلجوق بن دقاق، نام سلاجقه را به خود گرفتند و به سامانیان در مبارزه با دشمنانشان بسیار کمک کردند. پسر سلجوق بنام میکاییل که پس از مرگ او ریاست این طایفه را بعهده داشت، چندین حکم جهاد برای مبارزه با (به قول مورخین) کفار صادر کرد.
در سال ۴۱۶ هجری ترکان سلجوقی به ریاست اسرائیل بن سلجوق برادر میکاییل دست به شورش زدند. اما سلطان محمود او را گرفت و در هند زندانی کرد. از طرف دیگر گروهی از یارانش دست به شورش زدند.
خوارزمشاهیان
نوشتکین جد بزرگ خوارزمشاهیان، غلامی بود از اهالی غرجستان که توسط سپهسالار کل سپاه خراسان در زمان سلجوقیان خریداری شد. این غلام رفته رفته در دوران فرمانروایی سلجوقیان به سبب استعداد و توانایی هایی که از خود نشان داد به زودی به مقامات عالی رسید تا این که سرانجام به امارت خوارزم برگزیده شد. نوشتکین صاحب ۹ پسر بود که بزرگترین آنها، قطبالدین محمد نام داشت. پس از نوشتکین، فرزندش محمد از جانب برکیارق به ولایت خوارزم در ۱۰۹۸ میلادی و سلطان سنجر نیز بعدها او را در آن سمتش حفظ کرد و بدین ترتیب دولت جدیدی بنیانگذاری شد
ایلخانیان
ایلخانان ایران نام سلسلهای است که از سال ۶۵۱۲۵۶ تا ۱۳۳۵ میلادی در ایران حکومت میکردند و فرزندان چنگیزخان مغول بودند. لشکریان چنگیزخان نخسنین بار در سال ۱۲۲۱ میلادی به خراسان حمله کردند. چنگیزخان سال ۱۲۲۵ میلادی به مغولستان بازگشت و در آنجا درگذشت.
در سال ۱۲۵۱ میلادی هولاکو و کوبلای خان (قوبیلای) به ترتیب به ایران و چین پیروزیهای مغولان را تحکیم و تکمیل کند. هولاکو با فتح ایران سلسله ایلخانیان ایران و قوبیلای با فتح چین سلسله یوان چین را بنیانگذاری کردند.
فتح ایران به دست هلاکوخان پیامدهای مهمی چون پایان کار اسماعیلیان و انقراض خلافت عباسیان در پی داشت. ایلخانان در ابتدا دین بودایی داشتند اما به تدریج به اسلام گرویدند. ایلخانان مسلمان خود را سلطان نامیده و نامهای اسلامی برگزیدند.
تیموریان
تیموریان یا گورکانیان ایران از ۱۳۷۰ تا ۱۵۰۶ میلادی با بنیانگذاری امیر تیمور گورکانی و با پایتخنی سمرقند و با تبار ترک بر ایران حکومت کردند.
و مرزهای خود را نخست در سرتاسر آسیای میانه و آنگاه سراسر خراسان و آنگاه به همهٔ بخشهای ایران و عثمانی و بخشهایی از هندوستان گسترش داد. از آنجایی که فتوحات تیمور بیشتر جنبهٔ یورش و هجوم داشت تا تسخیر واقعی، اغلب این مناطق باز به زودی از تصرف تیموریان خارج شد. با این حال ماوراالنهر مدتی مرکز دولتی شد که بیشتر ایران و افغانستان را در بر میگرفت.
قراقیونلوها
نام قراقویونلوها اولین بار در تاریخ در دوره پیش از سلسله صفویه مطرح گردیدهاست. قراقویونلوها که ترکمن بودند ابتدا دست نشاندگان سلسله مغولی جلایریها در تبریز و بغداد بودند. اما در سال ۱۳۷۵ (میلادی) قرا یوسف رهبر قراقویونلوها در پی شورشی علیه جلایریها استقلال خود را از جلایریها اعلام کرد و کنترل آذربایجان، موصل و بغداد را بدست گرفت.
فرمانروای قرهقویونلو جهانشاه قراقویونلو نام داشت که اوزون حسن از دودمان آققویونلو او را شکست داد و وی را به همراه پسرش کشت.
تاریخ ایران از آق قیونلوها تا پهلوی
آق قویونلوها
آق قویونلو سلسلهای از ترکمنهای سنی بود که بر قسمتهای از قفقاز، شرق ترکیه و شمال ایران از ۱۳۷۸ تا ۱۵۰۸ میلادی فرمان روایی میکردند.
اولین اراضی تحت حاکمیت آق قویونلوها ایالت دیار بکر در آناتولی بود که در سال ۱۴۰۲ میلادی از تیمور به قره عثمان واگذار گردید. مدت زیادی آق قویونلوها قادر به گسترش اراضی خود نبودند، چون رقیبانشان (قره قویونلوها) مانع قدرتگیری آنها میشدند ولی این وضع با پیروزی اوزون حسن بر جهانشاه قره قویونلو در سال ۱۴۶۷ پایان یافت.
صفویان
صفوی، صفویه یا صفویان از سالهای ۸۸۰ تا ۱۱۰۱ هجری خورشیدی برابر با ۱۷۲۲-۱۵۰۱ میلادی)بر ایران فرمانروایی کردند.
بنیانگذار پادشاهی صفوی، شاه اسماعیل یکم است که در سال ۸۸۰ خورشیدی در تبریز تاجگذاری کرد و آخرین پادشاه راستین صفوی، شاه سلطان حسین است که در سال ۱۱۰۱ خورشیدی از افغانها شکست خورد.
دوره صفویه از مهمترین دوران تاریخی ایران به شمار میآید، چرا که پس از نهصد سال پس از نابودی شاهنشاهی ساسانیان، یک فرمانروایی پادشاهی متمرکز ایرانی توانست بر سراسر ایران آن روزگار فرمانروایی کند.
صفویان، آیین شیعه را دین رسمی ایران جای دادند و آن را به عنوان عامل همبستگی ملّی ایرانیان برگزیدند.
افشاریان
افشارها طایفهای از اوغوزها هستند که در ایران، ترکیه و افغانستان پراکندهاند.
اَفشار یا اوشار یکی از ایلهای ترکمنهاست که در زمان شاه اسماعیل صفوی به ایران آمدند و پایههای دودمان صفوی را بنا کردند.
این ایل به دو شعبه بزرگ تقسیم میشد: یکی قاسملو و دیگری ارخلو یا قرخلو؛ نادر شاه افشار از شعبه اخیر بود. طایفه قرخلو را شاه اسماعیل از آذربایجان به خراسان منتقل کرد؛ تا در برابر ازبکان و ترکمانان مهاجم سدی باشند. تعداد بسیاری از این ایلها در زمان شاه عباس اول در ایل شاهسون ادغام گشتند. ایل افشار ترک زبانند
زندیان
زندیان یا زندیه یا دودمان زند نام خاندانی پادشاهی از طایفه زند یکی از طوایف لر است. کریم خان زند موسس این سلسله پادشاهی متولد شهرستان ملایر است و قبر مادر وی همچنان در روستای پری از توابع ملایر قابل مشاهدهاست.که میان فروپاشی افشاریان تا برآمدن قاجار به درازای چهل و شش سال در ایران بر سر کار بودند. این سلسله به سردمداری کریم خان زند از طایفه زند از سال ۱۱۶۳ هجری قمری در ایران به قدرت رسید او فردی مدبر و مهربان بود. کریم خان خود را وکیل الرعایا نامید و از لقب (شاه) پرهیز کرد. شیراز را پایتخت خود گردانید و در آبادانی آن کوشش نمود. ارگ، بازار، حمام و مسجد وکیل شیراز از کریمخان زند وکیل الرعایا به یادگار ماندهاست.
قاجار
قاجار، قاجاریه یا قاجاریان دودمانی ترک نژاد بودند که از حدود سال ۱۱۷۰ تا ۱۳۰۴ بر ایران فرمان روایی کردند. ایل قاجار یکی از طایفههای ترکمان بود که بر اثر یورش مغول از آسیای میانه به ایران آمدند. آنان ابتدا در پیرامون ارمنستان ساکن شدند که شاه عباس بزرگ یک دسته از آنان را در استرآباد (گرگان امروزی) ساکن کرد و حکومت قاجاریه نیز از قاجارهای استرآباد تشکیل یافتهاست. بنیانگذار این سلسله آغامحمد خان است که رسماً در سال ۱۱۷۴ در تهران تاجگذاری کرد و آخرین پادشاه قاجار، احمد شاه است که در سال ۱۳۰۴ برکنار شد و رضاشاه پهلوی، جای او را گرفت.
پهلوی
پهلوی از ۱۳۰۴ تا ۱۳۵۷ و پس از منحل شدن سلسه قاجار بر ایران حکومت کرد.
رضاخان میر پنج با کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ به کمک سید ضیاالدین طباطبایی به قدرت رسید. او وزیر جنگ و سید ضیا نخستوزیر شد. بعدها سردار سپه (رضا خان) به مقام ریاست الوزرایی احمد شاه قاجار رسید. چندین سال بعد رضا خان حکومت قاجار را منحل و حکومت پهلوی را ایجاد کرد. رضاشاه پهلوی، شاه ایران از (۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰) و بنیانگذار سلسله پهلوی بود.
محمدرضا شاه پهلوی از ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ تا وقوع انقلاب ایران در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ شاه ایران بود. محمدرضاشاه با حمله متفقین به ایران و اشغال ایران توسط آن ها به قدرت رسید. وی در کودتای ۲۸ مرداد علیه مصدق، قدرت خود را تحکیم کرد و با وقوع انقلاب ایران برکنار شد و از این رو آخرین شاه نظام ۲۵۰۰ ساله سلطنتی در ایران به حساب میآید.ملی شدن صنعت نفت مهم ترین رویداد دوران وی محسوب می شود.قانون ملی شدن صنعت نفت پس از کودتا علیه مصدق ملقا اعلام شد. انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷، انقلابی بود که با شرکت اکثر مردم و احزاب اسلامی، ملی، کمونیستی، و روشنفکران ایران، نظام پادشاهی این کشور را سرنگون، و پیشزمینهٔ روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی در ایران را فراهم کرد. ۲۲ بهمن سال ۱۳۵۷ را روز پیروزی این انقلاب میدانند. این انقلاب به رهبری خمینی به پیروزی رسید. سلطنت پهلوی با انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ برچیده شد.
پرچم ایران در طول تاریخ
هخامنشی
ساسانیان
ایلخلنان
تیموریان
قرا قیونلوها
آق قیونلوها
صفوی
افشاری
زندی
قاجار
پهلوی
واحد پول ایران در طول تاریخ
هخامنشیان
دريك-سكه طلا به وزن 35/8 گرم
درهم–معادل93% گرم طلا
ساسانیان
درم-از فلز نقره
دينار-برابر 20 درم از فلز طلا
پشيز-سكه از جنس مس
صفویه
عباسي-ضرب فلز نقره
نيم عباسي-صد دينار
شاهي-پنجاه دينار
بيستي-5/2 بيستي معادل يك شاهي است
غاز بيكي-يك دهم شاهي
غزنویان
محمودي-برابر فلز نقره بوده
قاجار
يك پول-سكه هاي كوچك مسين
شاهي-معادل دو پول
دينار-صد دينار برابر با دوشاهي
عباسي-معادل چهار شاهي
پنج شاهي نقره-ربع قران
ده شاهي نقره-نيم قران
قران-۲۴ نخود نقره
تومان-سكه اي معادل 10 قران
اشرفي-طلاي ايران وزن 18 نخود
پنج هزاري-نيم مثقال طلا(12 نخود)
دو هزاري-ربع مثقال طلا(6 نخود)
ریال
قاجاريه-پهلوي-جمهوري اسلامي
اخذ شده از زبان اسپانيايي-معادل با يك قران و پنج شاهي بود اين كلمه از زمان تسلط اسپانيايي ها و پرتغالي ها در خليج فارس در مراوده ايشان با مردم جنوب ايران رواج يافت و اكنون واحد پول ايران است (يكصد سال جزيره هرمز در اختيار پرتغالي ها بود 1514)
موسیقی اصیل ایرانی
طبق یافته هایی که در سال۱۹۶۱-۱۹۶۶ میلادی در تپه چغامیش دزفول که قدمت ۳۴۰۰ ساله دارد و مهمتریت مهره نگاری خنیاگری در جهان میباشد و مربوط به بزم رامشگران میباشد.
در این آثار دسته ای خنیاگر(نوازنده موسیقی) دیده میشود که هر کدام مشغول به نواختن سازهایی مثل “شیپور”،"چنگ"و"تنبک"هستند
و اما مدارک دیگری نیز یافته شده که نشان میدهد که خیاگران یا موسیقی نواز هایی در سرار ایران میزیستند که در ایلام نیز آثاری مربوط به ۴۷۰۰ سال پیش یافت شده است که نشان دهنده خنیاگرانیست که در حال نواختن "چنگ"میباشد معلوم میشود که این ساز ساخته ایرانیان هست.
نگارهای را در دست هست و میدانیم که در پادشاهی “شوکال ماه هو” و از ۳۷۰۰ سال قبل در ایران، تار نواخته میشد.
با یافتن یک کنده کاری در ایلام بازهم آگاهی داریم که خنیاگران ایرانی؛ دَف را همراه چنگ مینواختند.
در این کنده کاری همچنین دیده میشود که از میان ۱۱ تن خنیاگر؛ ۸ تن چنگ، ۲ تن نی و یک تن دهل مینوازند.
۱۵ زن خواننده، در میان رامشگران دیده میشوند که در حال کف زدن هستند. باید افزود که از این نمونهها در سراسر ایران بسیار دیده شده است. ما به یاری باستان شناسی از لرستان مانند ایلام آگاهی داریم که در این بخش از ایران هم از ۲۹۰۰ سال پیش، تار نواخته میشده است. در بخشهای دیگری از ایران و از سال ۵۵۹ پیش از میلاد، سفالهایی در تپه سیلک کاشان و مرودشت پیدا شده که سیمایی از پایکوبی و دست افشانی بر آنها نگارگری شده است.
موسیقی ایرانی خود چندین اجزای تشکیل دهنده دارد که در معرفی قومهای ایرانی توضیحات بیشتری خواهم داد
موسیقی آذری
موسیقی بختیاری
موسیقی جنوب ایران
موسیقی خراسانی
موسیقی گیلکی
موسیقی قزوین
موسیقی کردی
موسیقی لرستان
موسیقی مازندران
موسیقی نمکدرهای
موسیقی همدان
مبحث بعدی مروری بر تاریخ وآثار و جاذبه های استان فارس خواهد بود
آلات موسیقی ایرانی
کمانچه
نخستین نشانههای تاریخی درباره کمانچه در کتاب موسیقی الکبیر اثر ابونصر فارابی در سده چهارم هجری دیده شدهاست.کمانچه در دوران صفویه و قاجاریه جزو سازهای اصلی موسیقی ایران بودهاست.
تار
تار در لغت ایرانی به معنی زه، سیم است.بنابر روایتی تار از زمان فارابی(حدود سال ۲۶۰ هجری – سال ۳۳۹ هجری) موسیقیدان معروف ایرانی وجود داشته و بعد از وی توسط صفی الدین ارموی و دیگران به سمت کمال پیش رفته است . بر این اساس نمونه سلف تار مربوط به عهد صفوی ( سال ۱۰۸۰ هجری ) که در نقاشی های کاخ هشت بهشت اصفهان مشاهده می شود .
دف
دَفّ، یکی از سازهای کوبهای در موسیقی ایرانی است که شامل حلقهای چوبی است که پوست نازکی بر آن کشیدهاند و با ضربههای انگشت مینوازند.
چنگ
چنگ گونهای ساز زهی باستانی است. در کنار ساز رود (عود) از مشهورترین سازهای ایران باستان به شمار میآمده است.
سنتور
سنتور بر پایهٔ بررسیها و پژوهشها یکی از کهنترین سازهای گستره ایران به شمار میرود. کهنترین نشانهای که از این ساز بر جا مانده، از سنگتراشیهای آشور و بابلیان (۵۵۹پیش از میلاد) است.
دوتار
دوتار یکی از سازهای مضرابی موسیقی ایرانی است و همانگونه که از نام آن برمیآید، دارای دو سیم (تار) است و بیشتر در مناطق خراسان استفاده میشد
شورانگیز
شور انگیز ساز زهی شبیه به سهتار است که در آن به جای صفحهٔ چوبی از صفحهای با ترکیب پوست و چوب استفاده میشود. ساز شورانگیز سالها پیش برای اولین بار به پیشنهاد علی تجویدی و توسط ابراهیم قنبری مهر ساخته شده
تنبک
تنبک از سازهای ایرانیست وقدمت تنبک با نامهای پهلوی دمبلک و تنبور به پیش از اسلام میرسد و بنابر نظر دکتر معین دمبک صورت دگرگونشدهٔ همین نام است.
تنبور
بر پایه سه مجسمه کوچک بازیافت شده در خرابههای شوش، تنبور دارای تاریخچهای مربوط به حدود ۱۵۰۰ پیش از میلاد است. تنبور زمانی در انواع کاسه گلابی شکل رایج در ایران و سوریه ساخته میشده سپس از طریق ترکیه و یونان به غرب رفته و کاسه بیضی شکل آن در مصر باب شدهاست.
سرنا
سرنا سازی نه تنها محلی، بلکه قدیمی است. در اشعار شعرای ایران بسیار نام سرنا، سورنا و سورنای آمده است.این ساز در سیستان و بلوچستان ، خراسان و لرستان از دیرباز رواج داشته و حتی امروزه نیز در مجالس شادی و به هنگام خواندن ترانه های محلی این نواحی بکار می رود.
نی انبیان
گفته شدهاست که بابِلیها در سال ۲۰۰۰ قبل از میلاد نی انبان داشتهاند. در واژه نامهٔ موسیقی ایران زمین جلد دوم به قلم آقای مهدی ستایشگر به نقل از یونانیان گفته که این ساز ریشه آسیایی دارد.
تایپیک مفید و بامحتواتو بهت تبریک میگم .امیدوارم امثال تایپیکای مفیدی مثل این روز به روز بیشتر بشه
ممنون ازت بابت گرد اوری و زحمتی که کشیدی تا ادم تایپیک نزنه متوجه زحمت صاحب تایپیک نمیشه
نفست گرم داداش
<<توضیح مختصر درباره استان>>
مرکز:شیراز
مساحت: ۱۲۲٬۶۰۸ کیلومترمربع
جمعیت: ۴،۵۹۶،۶۵۸
تعداد شهرستان۲۹
استان فارس در جنوب ایران با آب و هوای معتدل و کوهستانی و گرم رده هفتمین استان و چهارمین استان پرجمعیت میباشد.
استان فارس از ۲۹ شهرستان و ۱۰۰ شهر و ۸۳ بخش و ۲۰۴ دهستان و با مرکزیت شیرازتشکیل شده است
شیراز با جمعیتی بالغ بر ۱،۷۴۹،۰۰۰ تن پرجمعیت ترین شهر استان فارس و ششمین شهر پرجمعیت ایران میباشد. از دیگر شهرهای پرجمعیت این استان میتوان به شهرهای مرودشت و جهرم و کازرونو فسا اشاره کرد.
در این استان، به جز فارسیزبان اقوام مختلفی نیز در این استان زندگی میکننداز جمله لرها،قشقاییها، عرب خمسه و لک،که هر یک به گویشها و زبانهای مختلفی مانند فارسی، لری، لارستانی، قشقایی، سیوندی، دوانی، اردکانی، عربی و کهمرهای (بککی) سخن میگویند.
منابع مهم اقتصادی استان فارس بر پایه کشاورزی و دامداری، شهرکهای مختلف صنعتی، پالایشگاهها، صنایع پتروشیمی و نیروگاههای مختلف بنا شدهاست.
استان فارس با وجود جاذبههای متعدد تاریخی، طبیعی و مذهبی، یکی از مراکز مهم گردشگری ایران است. همچنین تعدادی از مراکز مهم دانشگاهی ایران در این استان واقع شدهاست.
چند هزار سال پیش، در این ایالت اقوام بومی این سرزمین به ویژه ایلامیان سکونت داشتهاند که از آنان آثار زیادی در گوشه و کنار فارس بر جای ماندهاست که نشانگر این است این ناحیه ناحیهای آباد و فرهنگی بودهاست. پارسها مردمان بودند آریایی نژاد که معلوم نیست کِی به فلات ایران آمدهاند، در کتیبههای پادشاه آشور شمشی اداد پنجم ۸۲۳ تا ۸۱۰ پیش از میلاد و در کتیبهٔ سناخریب در سال ۶۹۱ پیش از میلاد و همچنین در یک رشته از نامههای آرشیو پادشاهان آشور که مربوط به حوادث ۶۵۳ تا ۶۵۲ پیش از میلاد است، پارسوآش به عنوان یکی از ایالات منتهی عیلامی ذکر شدهاست، به عقیده محققان پارسوآش امکان دارد که همان پارس باشد. در برخی از منابع پارسوا با پارسواش یکسان دانسته شدهاست اما ریچارد نلسون فرای مینویسد گمان نمیرود که پارسواش همان استان پارسوای آشور در خاور دریاچه ارومیه باشد.
بر اساس اسناد مورخان یونانی قبایل پارسی به شش طایفهٔ شهری و دهنشین و چهار طایفهٔ چادرنشین تقسیم میشدند، طایفههای شهری عبارتند از: پاسارگادیان، مرفیان، ماسپیان، پانتالیان، دروسیان، گرمانیان که مهمترین آنها پاسارگادیان بودند و قبیلهٔ هخامنشی و پادشاهان ناحیهٔ پارس از این قبیله هستند همچنین چهار طایفهٔ چادرنشین عبارتند از: دائیها، مردها، دروپیکها، ساگارتیها دولت ایلامیان در سال ۶۳۶ پیش از میلاد به دست آشوریان از بین رفت و شوش پایتخت آن به دست طوایف پارس افتاد.
<<جغرافیای استان فارس>>
استان فارس از شمال با استان اصفهان و جنوب شرقی با هرمزگان و جنوب غربی با بوشهر و از سمت شمال شرق با یزد و و جنوب غربی با کرمان و شمال غرب با کهگیلویه و بویر احمد همسایه میباشد
ارتفاع استان فارس از سطح دریا در نقاط مختلف این استان متفاوت است و به چهار دسته تقسیم میشود؛ دسته اول که از ارتفاعات شمال و شمال غربی میباشد که از کوههای سمیرمشروع میشود، تا باختر آباده ادامه مییابد که بلندترین کوه استان فارس کوه بل واقع در جنوب غربی شهر اقلید با ارتفاع ۳۹۴۳ متر قبل از کوه عظمت که گردنه معروف کولی کش در آن واقع شدهاست، ختم میشود.
ارتفاعات برم فیروز نیز در این ناحیه واقع شده و از سپیدان آغاز و به ارسنجان منتهی میگردد،
دسته دوم که ارتفاعات مرکزی میباشد که کوههای اطراف شیراز (سبزپوشان و بمو) و نیز کوههای مهارلو، خرمن کوه ، فسا و کوه تودجرا دربرمیگیرد،
دسته سوم ارتفاعات باختری است که در امتداد ارتفاعات کهگیلویه تا کوههای ممسنی در دشت ارژنادامه مییابد و به کوههای سفیدار در فیروزآباد متصل میشود
در نهایت دسته چهارم ارتفاعات جنوب میباشد که شامل کوههای داراب و ارتفاعات بالنگستانیا هنگستان و کوههای لارستان است.
وسعت نواحی استان فارس
کویری و بیابانی ۳۸%
بیابانی ۲۷%
در حال بیابانیشدن ۲۴%
کویری ۱۱%
[quote=roz_shab]مرسی خوب بود.
[/quote]
ممنون که سر زدی و ممنون از عکس زیبات
با سپاس فراوان از شما
دمت گرم عااااااااااااالیییییییییی بود
باتشکر از فریدون و دختر شیطان و پرویز.
قصد دارم تمام استانها و تاریخ و آثار باستانیشونو بطور مختصر اما همراه لینک تشریحی تو این تاپیک معرفی کنم
البته با کمک و حمایت تمام میهن پرستها
مطلبت درباره سازهای ایرانی خوب بود
من قبلن سنتور میزدم اما الآن تقریبن یک سالی میشه که سازمو عوض کردم و گیتار میزنم !
[quote=ویکتور _victor]مطلبت درباره سازهای ایرانی خوب بود
من قبلن سنتور میزدم اما الآن تقریبن یک سالی میشه که سازمو عوض کردم و گیتار میزنم ![/quote]
درود عزیز
ممنونم
اگه گیتار برقی سبک پاپ میزنی پس میشه گفت تفاهم داریم
[quote=وحید کرال][quote=ویکتور _victor]مطلبت درباره سازهای ایرانی خوب بود
من قبلن سنتور میزدم اما الآن تقریبن یک سالی میشه که سازمو عوض کردم و گیتار میزنم ![/quote]
درود عزیز
ممنونم
اگه گیتار برقی سبک پاپ میزنی پس میشه گفت تفاهم داریم[/quote]
نه گیتارم کلاسیکه ولی سبکم پاپه !