طوطی رمانی به قلم زکریا هاشمی است که اوّلین بار در سال ۱۳۴۸ منتشر شد.[۱] این کتاب به‌دلیل پس زمینهٔ شهوانی داستان در زمرهٔ آثار ممنوعه در جمهوری اسلامی قرار گرفته و پس از انقلاب ایران (۱۳۵۷) در ایران تجدید چاپ نشده‌است. زکریا در سال ۱۳۵۷ فیلمی به‌همین نام و بر اساس همین کتاب کارگردانی کرد و خود نیز در آن به ایفای نقش پرداخت، امّا این فیلم هیچ‌گاه اجازهٔ اکران نیافت.

سبک و شیوه ادبی
روایت داستان به‌صورت تک گویی و سبک ادبی آن واقع گرایی است.

پس‌زمینه داستان
این داستان جزء داستان‌هایی است که به بیان مشکلات جوانان و نیز زندگی فاحشه‌ها می‌پردازد. داستان حول شخصیت همیشه‌مست هاشم، راوی داستان و دوست دوران کودکی‌اش بهروز در محلّهٔ شهر نو تهران می‌گذرد. طوطی نام یکی از روسپی‌های شهر نو است که نام داستان به او بر می‌گردد. زندگی هاشم و بهروز در می‌گساری و وقت‌گذراندن در شهر نو می‌گذرد. هاشم و بهروز سرگردان از همه‌جا به روسپی خانه پناه می‌برند و روسپیان وامانده از همه‌جا ملتمسانه در پی تکیه‌گاه به هاشم پناه می‌برند، امّا هاشم خود، خوب می‌داند که او نیز، بیش از هرزه‌ای بی‌کس و به دور از امّید، نیست. طوطی، فاحشهٔ یهودی، نجات خود را از زندگی نکبت‌بار روسپی گری در هاشم می‌یابد و ملتمسانه از هاشم کمک استمداد می‌کند، امّا هاشم …

جاذبهٔ کتاب از سویی در گزارش روشن قواعد حیات در محلات پست، توصیف چهره‌های نیمه‌تاریک راندگان و گردش زندگی در عشرت‌خانه‌های آلوده‌است؛ و از سویی در گفتگوهای ریزبافت و کاملاً خون‌داری است که بر گرد مسائل مبتذل شکل می‌گیرد. گفتگوهایی که در این جهان بی‌فردا و بی‌امّید، تماماً میان یکه‌بزن‌ها، روسپیان و گاه مأموران نظم روی می‌دهد.

شخصیت‌های برجستهٔ داستان
هاشم
بهروز
فریبا
طوطی
افسانه
طاووس