چند کلمه با شما :
دوستان من مجبورم خصوصی رو ببندم و ایدی کانال و تلگرامم رو از بیوگرافی بردارم یه سری اشخاص با این که هدف من تو سایت مشخصه تو خصوصی رو ناموس من چشم دارن یا طمع میکنن به شخص من
هدف من این بود که شما راحت بتونید با من ارتباط برقرار کنید که اگر پرسشی داشتید راحت بپرسید ولی یه سریا از این موضوع سو استفاده میکنن من سعی کردم با احترام همشون رو رد کنم با این که اون شخص با چشم گذاشتن رو ناموس من بزرگ ترین بی احترامی رو کرده به من
خیلی جالبه یه سریا وقتی میگم احترام به سن من گیر میدن میگن تو دهنت هنوز بوی شیر میده تو اول چند تا دختر زمین بزن بعد محترم شی خیلی خنده داره ! من ۱۷ سالمه ولی به نظرم محترمم

بگذریم ببخشید که سرتون رو درد اوردم بریم سراغ مقاله :

1.مقدمه

اگر به علم، مخصوصا به علم فیزیک یکمی علاقه دارید کلمه ی ماده تاریک (Dark Matter) رو صددرصد شنیدید. اما راجب این موضوع اونقدر توی اینترنت اطلاعات گمراه کننده هست که حق دادن به میم های بالا دور از ذهن نیست؛

ولی جدی چیه این ماده تاریک ؟ تو یه جایی از فضا واقعا چیزی به اسم ماده تاریک هست ؟ اونقدر دلیل داریم که ماده تاریک رو اثبات کنه ؟

تمام پیشرفت که شخص من تا حالا کرده به کمک شما طرفداران من هست اگه واقعا به نظرتون محتوام برای حمایت مناسبه میتونید با کامنت گذاشتن زیر تایپک ها و دنبال کردن من به من کمک کنید که با افراد بیشتری با ارتباط باشم بریم سر اصل قضیه

2.ماده تاریک چه مقدار از کیهان رو تشکیل میده ؟

ماده و انرژی که توی کیهان وجود داره فقط ۵ درصدش رو چیزایی که دورو برمون میبینیم یعنی‌ انسان ها، خاک دنیا ماه سیاره ها ستاره ها انرژی جنبشی انرژی پتانسیل و… تشکیل میده. ٢۵ دررصد رو به عنوان ماده عجیبی به اسم ماده ی تاریک میشناسیم.

۷۰ درصد باقی رو انرژی ای تشکیل میده به اسم انرژی تاریک که موضوع یه مقاله دیگس، فعلا انرژی رو بزاریم کنار راجب اونم مقاله میاد موضوع ما ماده ی تاریکه؛

از جرمی که توی کیهان وجود داره، فقط ۱۵ درصدش رو گاز های پخش توی‌ فضا ستاره ها  سیاره ها، شما و ما تشکیل میده. از این جرمی که میتونیم ببینیم و باهاش در تماس باشیم، چیز دیگه ای وجود داره حدود ۵ برابرش که بهش میگیم ماده تاریک؛ بهش میگم (چیز) چون هنوز نمیدونیم چیه و از چی ساخته شده ولی یه چیزی هست حالا فلسفیش نکنیم بریم ادامه

3.ماده تاریک رو میتونیم ببینیم ؟

ماده تاریک رو نمیتونیم ببینیم چون که ما وقتی میخوایم یه جسم رو ببینیم یه میدان الکترومغناطیسی وجود داره؛ وقتی نور به جسمی برخورد میکنه نسبت به ویژگی های جسم، میشه گفت فیلتر میشه، و به چشم ما میرسه و رنگش رو میبینیم ولی ماده تاریک اینطوری نیست نور رسما از داخلش بدون هیچ تغییری رد میشه.

به همین دلیله که بهش میگیم (ماده تاریک)، ماده ی تاریک نور رو نه جذب میکنه نه پراکنده اما فقط نور هایی که با چشممون میبینیم نه، نور های فرابنفش یا همون پرتو های فرابنفش پرتو های ایکس پرتو های رادیویی و… هیچکدوم از طیف های الکترومغناطیسی یا همون نوری با ماده ی تاریک وارد واکنش نمیشه

کسایی که به حد کافی مطالعه دارن مخصوصا کسایی مقالات (Carl Sagan) رو میخونن دارم میشنوم که اعتراض میکنن و میگن الان با هیولایِ زیر تخت من چه فرقی داره این ماده؟ اونقدرا هم نه دیگه بادقت گوش کنید الان (میگم درست تر بخونید)

✍: لازم به ذکر نیست ولی گفتنش ضرر نداره عکس ها نمادینه این ماده رو به چشم نمیبینیم

4.منحنی چرخشی

ماده ی تاریک بخش (تاریکش) رو فهمیدیم اما این یه بخشی به اسم (ماده) داره. ماده ی تاریک هم مثل ماده های دیگه یه سری ویژگی هایی داره که بهش اشنایی داریم؛ به خاطر درک بهتره این باید به کهکشان ها و خوشه های کهکشانی یه نگاه بندازیم، ولی تو زندگی روزمره نمیتونیم به کهکشان ها نگاه کنیم پس بیاید به یه سری چیز های ساده تر اول نگاه کنیم.

هم کهکشان ها هم گردباد ها از چرخش مقدار زیادی گاز های متفاوت به دور خودشون ایجاد میشن. پس چون گرد باد ها رو بیشتر میشناسیم بریم سمت اونا و از حرکت های اونا بهرمند بشیم.
اگه به نیم کره شمالی به اقیانوس اطلس نگاهی بکنیم میبینیم گرد باد های اونجا به خاطر اثری به اسم اثر کوریولیس (Coriolis effect) همیشه مایلند به جهت برعکس ساعت بچرخن ولی تو نیم کره جنوبی مثلا تو اقیانوس هند تمام گردباد ها به جهت ساعت میپرخن.

اما یه گردباد هر جایی و هر طوری ایجاد بشه، مرکزش بیشترین سرعت چرخش رو داره مثلا تو عکس بالا دو تا گرد باد متفاوت رو میبینید تو دو تاشونم یه نقطه مشترک دارن سرعت مرکزشون از لایه هایه بیرونی بیشتره تو یه گردباد به این نقشه ها که از داخل به به بیرون کاهش میابه منحنی چرخشی میگیم علت این که گرد باد ها همه جاشون با سرعت ثابتی نمیچره ساختارشونه

5.سرعت زاویه ای و سرعت خطی

دنیا اون بخش جامدش که پوسته ی سطحیش هست هرچقدر برید پایین همه جاش با یه سرعت میچرخه، و یا یه سیارک هرچقدر بِکنید و برید پایین تر همه جاش با یه سرعت ثابتی میچرخه چون جامده مثل گردباد گازی نیست؛ ولی دقت کنید اینجا منظورم از سرعت، سرعت خطی نیست سرعت زاویه ای هست.

طبیعتا توی فضا جسم هایی که از مرکز دورتر هستن، به خاطر این که باید خودشون رو با قسمت های داخلی سازگار کنن سرعت خطیشون بیشتره چون جسم جامده وگرنه سیارک تخریب میشد. از‌ این رو دنیا رو اگر مثل یه جسم سنگی سر سخت تصور کنیم اگر به اندازه نصف شعاعش بریم پایین سرعت چرخشتون نصف سرعت چرخش سطح زمین میشد اما این چیزیه که بهش سرعت خطی میگیم

برای جسم های جامد سرعت زاویه ای همیشه ثابته مثلا جایی که از مرکز ۱۰ کیلومتر دوره هم دو درجه میچرخه جایی که از مرکز ۱۰۰ کیلومتر دوره هم دو درجه میچرخه اما تو گرد باد ها این اینطوری نیست مثلا فرض مثال تو مرکز گردباد، گازی که مرکز هست پنج درجه، گازی که بیرونه یک درجه میچرخه چون میزان اسطحکاک بین مولکول های گازی اونقدری نیست که سرعت مرکز با سرعت بیرون رو یکی کنه.خوب الان دارم میشنوم که میگید این چه ربطی به ماده تاریک داشت برای درک بهتر لازم به توضیحش بود…

6.چرا سیاره ها با سرعت مختلف میچرخن ؟

این اتفاقی که توی گردباد ها رخ میده رو توی کهکشانمون هم میبینیم، سیاراتی که به خورشید که محل بیشترین گاز جمع شده توی کهکشانه سریع تر از بقیه میچرخن.

حدود ۴.۵میلیارد سال پیش کهکشانمون از درون یه ابر گردو قبار دیده گشود ؛
و به خاطر این که ماده لازم برای برقراری سرعت برابر با داخل و خارجش رو نداره دقیقا مثل یه گرد باد قسمت های داخلی سریع تر از قسمت های خارجی میچرخن
دقیقا همین اصل باید توی کهکشان ها هم باشه پس بریم سراغ اثبات اول وجود ماده ی تاریک

7.اثبات_1 چرا چرخش کهکشان ها غیر طبیعیه؟

خوب توضیحات متن قبلی چیزیه که باید رخ بده توی چرخش کهکشان ها ولی واقعا اینطوریه ؟ نه
کهکشانی که بیشتر جرمش توی مرکزش جمع شده و قسمت های بیرونش به صورت مارپیچ پراکندس، نسبت به اصل های کپلر که توسط یوهانس کپلر (Johannes Kepler) نوشته شده، باید از مرکز کند تر حرکت کنن

اما توی کهکشان های که برسی کردیم این قانون رو نمیبینیم تو واقعیت قسمت های بیرونی کهکشان ها با مرکز دقیق نه ولی تقریبا با یه سرعت میچرخن!

از این رو این نا هم خوانی فقط در صورتی میتونه برقرار باشه که ماده ای به طور یکسان در کهکشان ها پخش شده باشه، و ما اون رو نتونیم ببینیم.

بریم سراغ اثبات دوم

8اثبات_2 چرا خوشه های کهکشان اینقدر سریع میچرخن ؟

خیلی خیلی قبل تر از این که شروع کنیم به برسی دونه به دونیه حرکات کهکشان ها، شروع به برسی حرکت خوشه های کشکشانی کردیم. اما این خوشه ها مثلا خوشه ی کُما(Coma galaxy cluster) که تو دور و بر سال های ۱۹۳۰ پیداش کردیم؛ میشه گفت،  از اون سرعتی که نسبت به جسمش باید داشته باشه خیلی سریع تر حرکت میکنه.

اگر اونجا حدود پنج برابر جرمی که وجود داره جرم اضافه وجود داشت میشد گفت این سرعت اضافه منطقیه
ایده ی (Dunkle Mateie) یا ( Dark matter) و یا همون ماده تاریک اینجا بود که تو ذهن بشر به وجود اومد