خب! همینجا بگم که قصد ندارم مثل کصخلایی که به تبعیت از یه تعداد دانشمند شومن و زرد عامه پسند، میخوان وجود خدا رو رد یا اثبات کنن؛ به موضوع بپردازم. این کارو دانشجوهای پشمک مغز کلاسمون که فلسفه علم نخوندن انجام میدن.
من میخوام به این سوال فلسفی که «آیا خدا وجود دارد؟»، بپردازم.
اول از همه، لازمه صورت سوال رو شرح بدم. کلمه وجود توی این سوال، ترجمه شده کلمه (being) هست و نه (exist). اگه بخوایم مته به خشخاش ترجمه بذاریم و مترجم داستان ما، ذکر نکنه که این کلمه رو از چی به چی ترجمه کرده(به هر حال هر علم و فنی زبان تخصصی خودش رو داره.)؛ باید being رو به بودن ترجمه کنیم و دقیقتر بپرسیم:«آیا خدا هست؟). چرا که وجود داشتن، نیازمند اظهار وجوده و سایه و حالت خاصی از بودن هست. بیاید بیشتر از این نپردازیم به اینکه رابطه استنتاجی (و نه عِلی) بین بودن و وجود داشتن چیه و فقط بپذیری که خدا اگر باشه، میتونه وجود نداشته باشه و از خودش صفت مشخص نشون نده.

خب، قضیه جالبی که توی فلسفه میخوایم بهش بپردازیم، قضیه ای هست که داوشم ممد غزالی توی کتاب تهافه بیان کرده. تا قبل از غزالی، فلاسفه اسلامی سعی میکردن وجود خدا رو اثبات کنن و برهانهایی از جمله برهان نظم ارائه دادن. غزالی آدم رندی بود. توی مقدمه کتابش، این فلاسفه قبل از خودش رو به شدت به باد انتقاد میگیره و میگه کاری که انجام دادن بیخوده.
توی خود کتاب، میاد و یه قضیه جالب توضیح میده به این صورت:
1-در هر اثباتی، حکم به فرض وابسته هست.
2-در حکم در اثبات وجود خدا، وجود خدا هست.
نتیجه: در هر اثباتی برای وجود خدا، چیزی که اثبات میشه، وجودش خودش رو به فرض مسئله وابسته هست. این موجودی که اثبات شد چطور خداییه که وجودش به چیزی از جمله فرض مسئله وابسته هست؟ پس موجودی که اثبات شد، خدا نیست چون از صفات موجودی که ب دنبالشیم، وابسته نبودنه.

یعنی غزالی اومد و ثابت کرد که وجود خدا، اثبات ناپذیره.
توجه:ثابت نکرد که وجود نداره. ثابت کرد که غیرقابل اثباته. یعنی مثل عدم قطعیت، اگه اثباتش کنی اثباتش نکردی.

خب. بعدش بپردازیم به یه قضیه دیگه توی فلسفه.
بعد از فلسفه اسلامی، فلسفه غرب شروع کرد به کوبیدن فلسفه اسلامی و رد وجود خدا.استدلالهایی از این دست توی فلسفه غرب زیاد بود:«چرا اصلا باید خداوند فلان کار را انجام دهد؟» و بعد از جوابهای احتمالی این سوال، برای موجودی به اسم خدا صفت تعیین کنن و در نهایت بیان اون صفات رو مورد بررسی عِلی-وجودی قرار بدن.
یهو یه فیلسوفی به اسم هگل اومد و یه رندی جالب انجام داد و یه قضیه ای رو بیان کرد.
هگل گفت شما زمانی که علت و چرایی رو برای یک کار مورد سوال قرار میدین در انسانها، دارید درمورد نیازمندیشون بحث میکنید. مثلا اگه از یه بچه بپرسین چرا پنجره رو وا کردی؛ اون بچه درمورد یک نیازش به باز کردن پنجره حرف میزنه. مثلا نیاز به هوای تازه یا اذیت شدن از گرما یا… . اما نکته ای که مد نظر هگله، اینه که اگر شما میپرسید چرا موجودی به اسم خداوند باید فلان کار رو بکنه تا بتونی صفاتش رو مورد بحث قرار بدید؛ دارید اون رو نیازمند فرض میکنید و اگر موجودی نیازمند باشه دیگه با تعریف اولیه شما از خدا همخونی نداره و دارید روی اثبات وجود چیزی جز خدا بحث میکنید. و از این طریق هگل هم یه اثبات درباره اثبات ناپذیری وجود خدا از طریق دسته ای از اثباتها ارائه کرد.
توجه دوباره:ثابت نکرد که وجود نداره یا وجود داره. ثابت کرد که از طریق خاص مد نظر دوره یکم فلسفه غرب غیرقابل اثباته. یعنی مثل عدم قطعیت، اگه از اون راه اثباتش کنی اثباتش نکردی.

خب دیگه فعلا خسته شدم. باهام لاس بزنید. شاید بعدا قضایای دیگه ای از این دست نوشتم براتون. ژونز:/