در زمان قدیم گروهی دزد غارتگر بر سر کوهی در کمین گاهی به سر می بردند و سر راه غافله ها را گرفته به قتل و غارت می پرداختند. این گروه باعث ایجاد رعب و وحشت در بین مردم شده بودند و نیروهای ارتش شاه نیز نمی توانستند بر آن‌ ها دست یابند، زیرا در قلّه کوهی بلند کمین کرده بودند و کسی را جرأت رفتن به آنجا نبود.

فرماندهان اندیشمند کشور برای مشورت به گرد هم نشستند. آنها سرانجام چنین تصمیم گرفتند که یک نفر از نگهبانان با جاسوسی به جستجوی دزدان بپردازد و اخبار آن ‌ها را گزارش کند و هرگاه آنان از کمینگاه خود بیرون آمدند، گروهی از جنگاوران دلاور را به سراغ آنها بفرستند.

این طرح اجرا شد و هنگامی که گروه دزدان، شبانه از کمینگاه خود خارج شدند .جاسوس بیرون رفتن آن‌ها را گزارش داد. دلاور مرادن ورزیده، بی درنگ خود را تا نزدیکی های کمینگاه دزدان رساندند و در آنجا خود را مخفی کردند و به انتظار دزدان نشستند.

طولی نکشید که دزدان بازگشتد و آنچه را که غارت کرده‌ بودند بر زمین نهادند و لباس و اسلحه خود را کناری گذاشتند و نشستند. به قدری خسته و کوفته بودند که خواب چشمانشان را فراگرفت. همین که مقداری از شب گذشت و هوا تاریک شد، دلاورمردان از کمینگاه بیرون آمدند و خود را به دزدان رساندند. دست یکایک را بر شانه هایشان بستند و صبح همه را به نزد شاه بردند.

شاه دستور اعدام همه دزدان را صادر کرد. در بین دزدان جوانی وجود داشت. یکی از وزیران به وساطت جوان پرداخت ولی شاه سخن وزیر را نپذیرفت.

پرتو نیکان نگیرد هر که بنیادش بد است
تربیت نا اهل را چون گردکان بر گنبد است

بهتر است نسل این دزدان قطع شود چون آتش را خاموش کردن و شعله ای را زنده نگه داشتن و مار را کشتن و بچه اش را نگه داشتن کار انسان خردمند نیست

وزیر گفت اما همنشینی با این دزدان این پسر را دگرگون کردع مطمئنم اگر مدتی با نیکان هم نشین باشد مثل آنها می شود چون هنوز جوان است و بدی در فطرتش ریشه نکرده است.

پسر نوح با بدان بنشست خاندان نبوتش گم شد
سگ اصحاب کهف روزی چند پی نیکان گرفت و مردم شد
.

و درباریان سخنان وزیر را تأیید کردند شاه هم به ناچار قبول کرد و گفت بخشیدم اگرچه به صلاح نیست
پسر نزد بزرگان و استادان از نو تربیت شد و همه فکر کردند تربیت در او اثر کرده و جهل و بدی از او دور شده در حالی که شاه خلاف این فکر می کرد

عاقبت گرگ زاده گرگ شود
گرچه با آدمی بزرگ شود

دو سال گدشت. اوباش با پسر همراه شدند تا در وقت مناسب وزیر و دو پسرش را کشتند و اموالش را غارت کردند شاه از سرکشی پسر متعجب شد و گفت

شمشیر نیک از آهن بد چون کند کسی
ناکس به تربیت نشود ای حکیم کس
باران که در لطافت طبعش خلاف نیست
در باغ لاله روید و در شورزار خس
زمین شوره سنبل بر نیارد
درو تخم و عمل ضایع مگردان
نکویی با بدان کردن چنان است
که بد کردن به جای نیک مردان

به طور قطعی نمی توان گفت که آدمی تغییر ناپذیر است؛ چه بسا کسی در محیطی فاسد رشد کند ولی با دوستان و دانشمندان صالح نشست و برخاست کند و خلق و خوی او کم کم تغییر یابد و البته برعکس این ماجرا نیز هست. (مانند پسر نوح) .

بنابراین از اِصلاح یا اِفساد آدم ها خبری نداریم ولی به حکم عقل می دانیم که به هرکسی که سابقه خوبی ندارد، نباید اعتماد کرد چرا که دودش به چشم خودمان خواهد رفت.